Дустың булса, шундый булсын…
Дуслык − кешеләр арасындагы мөнәсәбәтләрнең иң күркәм һәм самими бер төре. Дуслар һәрвакыт бер-берләрен аңлыйлар, кайгы килгәндә, ярдәмгә ашыгалар, шатлык-сөенечләрен бергә бүлешәләр. Дуслык турында татар халык җырларында, такмакларында да күп языла.
Алма булса, шундый булсың
Дүрткә – бишкә бүләрлек.
Дустың булса, шундый булсын
Синең өчен үләрлек.
Әйе, җырда әйтелгәнчә, дуслык − ул ике кешенең уртак кызыксынулары, бер-берсе белән ярдәмләшеп, авыр чакта терәк булып яшәүләре. Ул − теләсә нинди байлыктан, акчадан кыйммәтрәк, сатылмый торган бөек нәрсә.
Дуслык, барыннан да элек, ярдәм кирәк чакта, авырлыклар аша сыналырга тиеш. Янәшәңдә якын дусларың булганда, сине бернинди каршылыклар да куркытмый. «Дуслык таулар күчерә» ди халык. Бергә булганда, теләсә нинди авырлыкларны җиңеп чыгарга мөмкин. Кайгы-хәсрәтләр, борчу-мәшәкатьләр онытыла, кыенлыклар артта кала, тик янәшәңдә якын дустың гына булсын.
Чын дус дип кемне әйтеп була соң? Бу сорауга җавап итеп Эльмира Шәрифуллинаның шигъри юлларын аласым килә.
Дустың булса шундый булсын,
Астыртын эш йөртмәсен.
Хыянәт дигән шырпы белән
Дуслыкка ут төртмәсен.
Чыннан да, үзенең эшләре белән дуслыкны исбатлаган кешене генә дус дип әйтеп була. Ә дуслык турында күп сөйләшеп тә, эшләре белән аны исбатлый алмаган кеше иптәш яки таныш дип кенә санала, минемчә.
Минем иң якын дустым − сыйныфташым Ярослав. Мин аңа нинди генә сорау белән мөрәҗәгать итсәм дә, ул мине кире какмый. Ул сорамыйча да, үзе белеп тә булыша. Мин моны күп тапкырлар сынадым инде. Безнең уртак шөгыльләр дә күп; бергәләп музыка тыңлыйбыз, компьютерда уйныйбыз, хоккей уйнарга яратабыз.
Василий − бик әйбәт малай. Хайваннарны бик ярата. Ул бик игелекле һәм мәрхәмәтле, ачык йөзле, һәрвакытта да күршеләре белән исәнләшә, картларга ярдәм итә.
Безнең сыйныфта Василийны гадел һәм кыю булганы өчен яраталар. Кайбер балалар безнең дуслыкка көнләшебрәк тә карыйлар. Мондый дуслыкны адым саен очратып булмый бит.
Без бер-беребезгә укуда да, спортта да гел ярдәм итешәбез.
Дустың булса, шундый булсын…
Татарча сочинение “Дуслык турында”
Сочинение на татарском языке на тему “Дуслык”
Кош − канаты белән,
Кеше дуслык белән көчле.
Татар халык мәкале.
Дуслык − кешеләр арасындагы мөнәсәбәтләрнең иң күркәм һәм самими бер төре. Дуслар һәрвакыт бер-берләрен аңлыйлар, кайгы килгәндә, ярдәмгә ашыгалар, шатлык-сөенечлөрен бергә бүлешәләр. Дуслык − ул ике кешенең уртак кызыксынулары, бер-берсе белән ярдәмләшеп, авыр чакта терәк булып яшәүләре. Ул − теләсә нинди байлыктан, акчадан кыйммәтрәк, сатылмый торган бөек нәрсә.
Дуслык, барыннан да элек, ярдәм кирәк чакта, авырлыклар аша сыналырга тиеш. Янәшәңдә якын дусларың булганда, сине бернинди каршылыклар да куркытмый. “Дуслык таулар күчерә” ди халык. Бергә булганда, теләсә нинди авырлыкларны җиңеп чыгарга мөмкин. Кайгы-хәсрәтләр, борчу-мәшәкатьләр онытыла, кыенлыклар артта кала, тик янәшәңдә якын дустың гына булсын.
Минем иң якын дустым − сыйныфташым Марат. Безнең дуслык бик гади генә башланды. Без икебез дә 1 “Б” сыйныфына укырга килдек. Тәнәфестә таныштык һәм бергә уйный башладык. Аннан соң Марат безнең өйгә кунакка килде, безнең уртак шөгыльләр табылды; бергәләп музыка тыңлый башладык, компьютерда уйнадык, бер үк спорт секциясенә язылдык.
Марат − бик әйбәт малай. Хайваннарны бик ярата. Ул бик игелекле һәм мәрхәмәтле, ачык йөзле, һәрвакытта да күршеләре белән исәнләшә, кайчакларда күрше әбиләргә чүп түгәргә, яисә кибеттән авыр сумкаларын алып кайтырга булыша.
Безнең сыйныфта Маратны гадел һәм кыю булганы өчен яраталар. Кайбер балалар безнең дуслыкка көнләшебрәк тә карыйлар. Мондый дуслыкны адым саен очратып булмый бит.
Без бер-беребезгә укуда да, спортта да гел ярдәм итешәбез. Мин Мараттан берәр нәрсә турында үтенсәм, улКош − канаты белән,
Кеше дуслык белән көчле.
Татар халык мәкале.
Дуслык − кешеләр арасындагы мөнәсәбәтләрнең иң күркәм һәм самими бер төре. Дуслар һәрвакыт бер-берләрен аңлыйлар, кайгы килгәндә, ярдәмгә ашыгалар, шатлык-сөенечлөрен бергә бүлешәләр. Дуслык − ул ике кешенең уртак кызыксынулары, бер-берсе белән ярдәмләшеп, авыр чакта терәк булып яшәүләре. Ул − теләсә нинди байлыктан, акчадан кыйммәтрәк, сатылмый торган бөек нәрсә.
Дуслык, барыннан да элек, ярдәм кирәк чакта, авырлыклар аша сыналырга тиеш. Янәшәңдә якын дусларың булганда, сине бернинди каршылыклар да куркытмый. “Дуслык таулар күчерә” ди халык. Бергә булганда, теләсә нинди авырлыкларны җиңеп чыгарга мөмкин. Кайгы-хәсрәтләр, борчу-мәшәкатьләр онытыла, кыенлыклар артта кала, тик янәшәңдә якын дустың гына булсын.
Минем иң якын дустым − сыйныфташым Марат. Безнең дуслык бик гади генә башланды. Без икебез дә 1 “Б” сыйныфына укырга килдек. Тәнәфестә таныштык һәм бергә уйный башладык. Аннан соң Марат безнең өйгә кунакка килде, безнең уртак шөгыльләр табылды; бергәләп музыка тыңлый башладык, компьютерда уйнадык, бер үк спорт секциясенә язылдык.
Марат − бик әйбәт малай. Хайваннарны бик ярата. Ул бик игелекле һәм мәрхәмәтле, ачык йөзле, һәрвакытта да күршеләре белән исәнләшә, кайчакларда күрше әбиләргә чүп түгәргә, яисә кибеттән авыр сумкаларын алып кайтырга булыша.
Безнең сыйныфта Маратны гадел һәм кыю булганы өчен яраталар. Кайбер балалар безнең дуслыкка көнләшебрәк тә карыйлар. Мондый дуслыкны адым саен очратып булмый бит.
Без бер-беребезгә укуда да, спортта да гел ярдәм итешәбез. Мин Мараттан берәр нәрсә турында үтенсәм, ул аны эшли. Аңа ярдәм кирәк булганда, мин дә шунда ук ярдәм итәргә ашыгам. аны эшли. Аңа ярдәм кирәк булганда, мин дә шунда ук ярдәм итәргә ашыгам.Еще сочинения на татарском языке со схожей к “Дуслык турында” тематикой (перейти к сборнику татарских сочинений нашего сайта)
Дуслык – дөньяда иң кирәкле
нәрсәләрнең берсе. Минемчә, дуслары булган кеше генә бәхетле була. Йөз сум
акчаң булганчы, йөз дустың булсын, диләр. Чынлап та, дуслары булган кеше
беркайчан да югалып калмый. Дуслык – бөек нәрсә ул. Чын дуслыкны тоя белергә,
табарга, югалтмаска кирәк. Һәр кеше үзенең дустын аның кешелеклелек
сыйфатларына, кылган эшләренә карап сайлый. Әгәр дә дустыңа ышанычыңны
күрсәтсәң, үзеңнең серләреңне курыкмыйча тапшыра алсаң, иптәшең чын дуслыкка
лаек. «Дусларның теле каты тоелса да, күңеле йомшак була” дигән татар халык
мәкале бар. Ягъни дуслар дөрес сүзне туры итеп әйтә алалар, аларның киңәшләре
алтынга тиң. Минемчә, чын дус нинди генә хәлдә дә ярдәм итәргә әзер торучы,
кайгыны да, шатлыкны да уртаклашучы булырга тиеш.
Дуслык хисе кешеләр белән
кешеләр, шулай ук кешеләр белән хайваннар арасында да булырга мөмкин.
Минем дә дусларым бар. Алар
күп. Шулай да якын дустым берәү генә. Аның исеме — Ренат. Аңа 15 яшь. Ул безнең күрше йортта яши. Бер
мәктәптә укымасак та, дәрестән соң вакытны гел бергә үткәрәбез. Аның белән миңа
бик рәхәт. Бер-беребезгә ярдәм итәбез. Ишегалдында да гел бергә йөрибез: җәй
көне футбол уйныйбыз, кышын чана, тимераякта шуабыз. Дустымның миңа
иң ошаган ягы – ул беркемне дә авыр вакытта ташламый, һәрчак ярдәм итәргә әзер.
Серләрне ул бүтән кешегә сөйләми. Әйткән сүзен һәрвакытта да үти. Ул спортны
ярата, шуңа күрә спорт яңалыклары турында да еш сөйләшәбез. Дустым белән уртак
тел табу миңа бик җиңел, чөнки ул – мине, мин аны ярты сүздән аңлыйбыз.
Әйткәнемчә, дуслык хисе ул
әле кешеләр белән хайваннар яки кошлар арасында да туарга мөмкин. Минем дә өйдә
канатлы дустым – тутый кошым бар. Аның кушаматы Кеша. Кешаны туган көнемә әтием
белән әнием алып бирделәр. Мин аны беренче күрүдә үк ошаттым, чөнки ул бик
матур, ачык яшел төстә. Ул башта кечкенә иде, ә хәзер инде үсә. Кешаны карау,
тәрбияләү – минем эш. Мин аны ашатам, читлеген чистартам. Кеша укудан кайтуымны
бик зарыгып көтә. Кайткач, мин аны читлегеннән чыгарам. Ул моңа бик шатлана.
Үзенең рәхмәтен сиздерә: башыма килеп кунаклый. Мин әле аны сөйләшергә дә
өйрәттем. Ул: ”Кеша әйбәт! Кеша әйбәт!” – дип әйтә белә. Телевизордан музыка
тавышы ишетсә, үзенчә «җырлый” башлый. Кыскасы, Кеша – минем дустым, аны мин
бик яратам!
Дуслык – кешеләр арасындагы мөнәсәбәтләрнең
иң яхшысы. Бу турыда күп шигырьләр,
хикәяләр язылган. Йомгаклап, берничә шигырь юлы язып китәм.
Дус яшәргә кирәк җир
йөзендә,
Дуслар кирәк һәрбер кешегә,
Дуслык булса, яшәү дә күңелле,
Уңай була һәрбер эшең дә.
“Ил өҫтөндә илле дуҫың булһын!”
Интеллектуаль уйын
Маҡсат: башҡорт халыҡ ижады әҫәрҙәре буйынса дуҫлыҡ тураһында һөйләшеү һәм тормошта уның әһәмиәтен асыҡлау, аңлатыу.
Бурыстар: дуҫлыҡ тураһында фольклор материалдары менән танышыу, дуҫлашыу ҡағиҙәләрен нығытыу; уҡыусыларҙың фекерләү ҡеүәһен, хәтерен үҫтереү; дуҫлыҡ ҡәҙерен белергә өйрәтеү, бер-береңә ихтирамлы ҡараш тәрбиәләү.
Социаль проект: төрлө мәктәп уҡыусылары араһында дуҫлыҡ күпере һалыу, аралашыу ойоштороу, осрашыуҙар үткәреү.
Ижади проект: дуҫлыҡ билдәһен уйлап сығарыу, эшләү һәм уны презентациялау.
Йыһазлау: компьютер, проектор, динамик колонкалары, Интернет селтәре, Skype программаһы; индивидуаль, сигнал карточкалар; “кәрәҙле тамға” (фишка), тамбурлы сигеү менән сигелгән алъяпҡыс, таҫтамалдар, альбом бите, фломастер һ.б.
Формаһы: интеллектуаль уйын.
Предмет-ара бәйләнеш: халыҡ ижады, тел, әҙәбиәт, һынлы сәнғәт, музыка.
Уйын барышы
I. Ойоштороу этабы. Психологик инеш (слайд №2).
Һаумыһығыҙ! Һаумы әле!
Ниндәй йылы һүҙ икән!
Һәр күңелде иретерлек,
Һәр кемгә лә үҙ икән!
(М. Дилмөхәмәтов)
(Бер-беребеҙгә ҡарап йылмайыу, ауыҙ- ирендәр менән төрлө күнегеүҙәр үтәү.)
II. Кластан тыш сараның темаһын асыҡлау. (2 минут.)
Үҙеңә әйтәм йомаҡ!
Яуабын белһәң,
Тимәк, һин – зирәк!
Шатланып йәшәр өсөн
Был тормошта кем кәрәк?
(Уҡыусыларҙың яуабы таҡтаға теркәлә бара йә карточкаға яҙыла: ата-әсә, туғандар, дуҫтар, таныштар, иптәштәр һ.б.)
– Дөп-дөрөҫ, беҙгә ата-әсә, туғандарҙан тыш, дуҫтар кәрәк! Бөгөнгө кластан тыш сара ла ошо темаға арнала. (Проекторҙа 3-сө слайд асыла, теманы уҡыусылар хор менән уҡый.)
“Ил өҫтөндә илле дуҫың булһын!”
III. Кластан тыш сараның маҡсат һәм бурыстарын асыҡлау. (2 минут.)
– “Ил өҫтөндә илле дуҫың булһын!” – ул һөйләмме, мәҡәлме, әйтемме әллә йомаҡмы?
– Дөрөҫ, ул беҙгә билдәле мәҡәл! Ә мәҡәлде кем ижад иткән? (Яуаптар.)
– Эйе, мәҡәл – ул халыҡ аҡылы. Бөгөн башҡорт халыҡ ижады миҫалында нисек дуҫлашырға, дуҫтың ҡәҙерен белергә тигән һорауға яуап эҙләрбеҙ. (Экранды һүндерәм.)
– Интеллектуаль уйындың ҡағиҙәләре менән танышып үтәйек.
– Бөгөнгө уйыныбыҙҙа, уҡыусыларҙан «Тапҡырҙар» һәм «Зирәктәр» командаларын төҙөп, белемдәрен күрһәтәбеҙ.
– Әйҙәгеҙ, интеллектуаль уйында көс һынашыусы командаларҙы ҡаршы алайыҡ.
Тапҡыр еңер, оттормаҫ,
Хатта ҡыуып тоттормаҫ!
(«Тапҡырҙар» командаһы өҫтәл артынан урын ала.)
Зирәк һәр ерҙә кәрәк,
Улар булмаһын һирәк!
(«Зирәктәр» командаһы өҫтәл артынан урын ала.)
– Интеллектуаль уйын бер нисә турҙан тора. Һәр турҙа һорауҙар, эштәр, ярыштар алынған. Кем беренсе булып яуапты таба, сигнал карточкаһын күтәреп яуап бирә һәм командаһына “кәрәҙле тәңкә” (фишка) йыя. Иң күп “бал” йыйған команда еңеүсе була һәм бүләкләнә. (Слайд №4.) Уйынды башлайбыҙ.
IV. Кластан тыш сараның төп өлөшө.
I тур. Мәҡәл – халыҡ аҡылы (слайд №5).
– Уҡыусылар, һеҙҙең алда ятҡан конверт эсендәге һүҙҙәрҙән мәҡәлдәр төҙөргә кәрәк. Ниндәй мәҡәлде үҙегеҙҙең командаға дуҫлыҡ девизы итеп алыр инегеҙ? Ни өсөн? Ошо һорауға ла яуап эҙләйбеҙ!
(Һәр командаға конверт тәҡдим ителә. Уҡыусылар конверт эсендәге һүҙҙәрҙән мәҡәлдәр йыя, уҡый, аңлата.)
Мәҡәлдәр (слайд №6).
1. Дуҫ илатып өйрәтер, дошман көлдөрөп көйрәтер.
2. Дуҫ килгән көн – байрам көн.
3. Дуҫһыҙ кеше – ҡанатһыҙ ҡош.
4. Ағас – тамыры менән, кеше дуҫтары менән көслө.
– Дөрөҫ! Ниндәй мәҡәл оҡшаны? Ниндәй мәҡәлде үҙегеҙҙең командаға дуҫлыҡ девизы итеп алырға була? (Уҡыусыларҙың яуабы, девиз-мәҡәлде хор менән әйтеү, һығымта яһау.)
– Дөрөҫ, был һорауға … командаһы тиҙерәк яуап бирҙе. Уларға – “кәрәҙле тәңкә”.
Был тормошта беҙгә еңелерәк һәм күңеллерәк булһын өсөн бер-беребеҙгә ярҙам итерлек дуҫтар кәрәк. Һәр мәҡәл ошо хаҡта.
II тур. Борон-борон заманда… (Слайд №7.)
– Икенсе тур “Борон-борон заманда…” тип әйтелә. Аңлағанһығыҙҙыр инде, был турҙа әкиәттәр буйынса дуҫлыҡ ҡағиҙәләрен асыҡларға тырышырбыҙ.
– Иң тәүҙә ошо буталған хәрефтәрҙән башҡорт халыҡ әкиәтенең исемен йыйып әйтегеҙ. (8-се слайд: ТКЛӨӨ МӘЕНН ТНОРА.)
1) ТКЛӨӨ МӘЕНН ТНОРА
– Дөрөҫ, бында “Төлкө менән торна” әкиәте яҙылған. Нисек уҡынығыҙ? Һүҙҙә тәүге һәм һүңғы хәрефтәр генә булһа ла, беҙ уны уҡый алдыҡ.
–“Төлкө менән торна” әкиәтендә ниндәй дуҫлыҡ ҡағиҙәһе йәшеренгән? Әкиәт беҙҙе нимәгә өйрәтә? (9-сы слайд асыла, уҡыусылар фекерҙәрен аңлата, һығымта яһала.)
– “Төлкө менән торна” әкиәтендә генә беҙ төлкөнөң кем менән дуҫлашҡанын күрә алабыҙ. Был әкиәт дуҫыңдың теләген нисек иҫәпкә алырға, уны ихтирам итергә, ҡунаҡҡа килһә, ҡәҙер-хөрмәт күрһәтергә кәрәклеген аңлата.
– Дөрөҫ, был һорауға … командаһы яуап бирҙе. Уларға – “кәрәҙле тәңкә”.
2) Һүрәт буйынса әкиәттең исемен әйтегеҙ. (Слайд №10.)
– Эйе, һүрәттә “Йомарт ҡуян” башҡорт халыҡ әкиәте төшөрөлгән. Ә ошо әкиәттә ниндәй дуҫлыҡ ҡағиҙәһе ята? (Уҡыусыларҙың яуабы.)
– “Йомарт ҡуян” башҡорт халыҡ әкиәтендә изгелеккә изгелек менән яуап бирергә, ауыр саҡта дуҫыңа ярҙам итергә кәрәклеге әйтелгән. (Слайд №11.)
– Афарин, бик яҡшы. Әкиәттәрҙән ҙур аҡыл алдыҡ.
– Был һорауға … командаһы яуап бирҙе. Уларға – “кәрәҙле тәңкә”.
“Хәрәкәттә – бәрәкәт” ял минуты (слайд №12).
– Һеҙгә хәҙер кабинетта төрлөсә хәрәкәт итеп (эйелеп, бөгөлөп йә үрелеп), мин йәшергән карточкаларҙы табырға һәм унда яҙылған дуҫлыҡ һүҙҙәрен ҡысҡырып уҡырға кәрәк. Ҡайһы команда һүҙҙәрҙе күберәк табыр икән? (Уҡыусылар кабинетта парта-ултырғыс аҫтына, шкаф башына һ.б. ергә йәшерелгән карточкаларҙы эҙләй. Һәр команда уларҙы айырым йыя бара, аҙаҡтан улар иҫәпләнә, һығымта яһала. Шул рәүешле улар хәрәкәт итә, эҙләй, аралаша. Ял минутында музыка ҡабыҙырға ла була.)
– Бик яҡшы, хәҙер үҙебеҙҙе дәртләндереп сәпәкәй итәйек тә парта артына ултырып уйынды дауам итәйек.
III тур. Йомаҡ – зиһен асҡысы (слайд №13).
– Был турҙа йомаҡтар ҡоябыҙ. Йомаҡтарҙы һеҙгә уҡыусыларым әҙерләне. (Слайд №14.)
– Бөгөн һеҙгә иң яҡшы уҡыған уҡыусылар йомаҡ ҡоясаҡ. Бының өсөн һәр команданан бер уҡыусы сығып, ошо карточкала яҙылған һандарҙы аса һәм кемдең йомаҡ әйтерен уҡый. Шунан шул уҡыусыға Skype программаһы аша шылтыратам, ул онлайн-режимда беҙгә йомаҡты уҡый. (Техник сәбәптәр арҡаһында уҡыусы онлайн-режимда эшләй алмаһа, уның алдан яҙылған видеоһы күрһәтелә.)
1. Иртән – дүрт аяҡ,
Төш – ике аяҡ,
Кис – өс аяҡ. (Кеше.)
2. Уҡырға ла өйрәтә,
Яҙырға ла өйрәтә.
Уны белә һәр кеше,
Ул була … . (уҡытыусы).
3. Дүртәүҙер аяғы,
Ҡайсылай ҡолағы,
Таштан ҡаты тояғы. (Ат.)
4. Кешенең дуҫы, йорттоң һаҡсыһы. (Эт.)
(Уҡыусылар йомаҡтарҙы сисә, яуап- һүрәттәр таҡтаға эленә бара.)
– Эйе, беҙ кешеләр (туғандар, таныштар), уҡытыусы менән дуҫ була алабыҙ. Шул уҡ ваҡытта ат йә этте лә кешенең тоғро дуҫы тип әйтәләр. Ат һәм эттең кешеләр менән дуҫлығы тураһында бик күп әҫәрҙәр бар, фильмдар төшөрөлгән.
Хәҙер Республиканың инвалид балаларға дистанцион белем биреү үҙәге уҡыусыларына йомаҡтар өсөн рәхмәт әйтәйек. Уҡыусыларыбыҙ бик аҡыллы, төрлө конкурс-ярыштарҙа ла әүҙем ҡатнаша, тырышып белем ала, яҡшы уҡыйҙар. Тик уларға аралашыу етмәй, дуҫтар кәрәк. Шуға ла мин бөгөн ошо кластан тыш сарала уҡыусыларыма дуҫтар табырға тип килдем.
– Уҡыусылар, һеҙ беҙҙең уҡыусылар менән танышып, дуҫлаша алаһығыҙ. Улар быға бик шатланып риза булыр ине.
– Һеҙгә ошондай тәҡдимем бар. Әйҙәгеҙ ошолай онлайн-режимда төрлө осрашыу, ярыш, конкурстар үткәрәйек. Беҙ, Өфөгә килеп, һеҙҙең менән яҡындан танышып, дуҫлашып, төрлө экскурсиялар ойошторайыҡ. Беҙгә Өфө тураһында башҡорт телендә һөйләрһегеҙ, бергәләп театрға барырбыҙ. Һеҙ ризамы?
– Ҡунаҡ ашы – ҡара-ҡаршы, тигәндәй, беҙ ҙә һеҙҙе ҡунаҡҡа саҡырырбыҙ. Йәй көндәрендә һеҙ ҙә беҙгә килерһегеҙ, тәбиғәттә ял итербеҙ.
IV тур. Дуҫлыҡ тамғаһы (слайд №15).
– Беҙҙең IV тур “Дуҫлыҡ тамғаһы” тип атала. Башҡортостанда ҡурай – дуҫлыҡ тамғаһы, шуға ла ул дәүләт байрағында һәм гербында урын алған.
– Уҡыусылар, ҡарағыҙ әле, башҡорт орнаментында һәр элемент ниндәйҙер мәғәнәгә эйә. (Тамбурлы сигеү менән сигелгән алъяпҡыс, таҫтамалдарҙы ҡарау, орнаменттарҙы аңлатыу.)
– Бөгөн мин һеҙгә дуҫлыҡты аңлатҡан орнамент биҙәге йә дуҫлыҡ тамғаһын эшләргә тәҡдим итәм. Дуҫлыҡ тамғаһын һәм эмблемаһын нисек күҙ алдына килтерәһегеҙ?
(“Милли костюмды презентациялау” видеоһы ҡабыҙыла, һәр команда бер тамға, эмблема төшөрә, уны аңлатып сығыш яһай.)
V. Кластан тыш сараны йомғаҡлау, һығымта яһау.
– Бөгөнгө уйында кем күпме “бал” йыйҙы? Кем еңеүсе? Беҙҙә бөгөн дуҫлыҡ еңде, сөнки һәр уҡыусы тырыш бал ҡорто кеүек эшләне. Һәр команда уҡыусылары ла тапҡыр, зирәк булып сыҡты. (Командаларҙы бүләкләү.)
– Һеҙ бөгөн интеллектуаль уйында нимәләр белдегеҙ, үҙегеҙгә ниндәй белем алдығыҙ, ниндәй яңылыҡ астығыҙ? (Фекерҙәрен тыңлау.)
– Уйында дуҫлыҡ девизын асыҡланыҡ, ҡағиҙәләрен нығыттыҡ, тамғаһын уйлап сығарҙыҡ. Ә иң мөһиме – Республиканың инвалид балаларға дистанцион белем биреү үҙәге уҡыусылары менән дуҫлыҡ күперенә нигеҙ һалдыҡ.
– Беҙ ҙә уҡыусылар менән дуҫлыҡ тамғаһын яһаныҡ, ул – ҡанаттарын киң йәйеп осҡан күгәрсен (слайд №17). Күгәрсен – тыныслыҡ тамғаһы. Уның ҡанаты – балаларҙың (төрлө төҫтәге ҡағыҙға төшөрөлгән) устары менән бер-береһенә терәлгән ҡулдары. Беҙ төрлө, әммә дуҫлашырға асыҡбыҙ. Дуҫтар менән тыныс, бәхетле тормошта йәшәргә теләйбеҙ. Киләһе осрашыуҙа беҙгә: “Ил өҫтөндә илле дуҫым бар!” – тип әйтергә яҙһын.
А.Р. СИРБАЕВА,
Республиканың инвалид балаларға дистанцион белем биреү
үҙәге уҡытыусы-дефектологы
Обновлено: 09.01.2023
Дуслыкның көче нәрсәдә, дип сорарсыз сез. Беренчедән, чын дус сине беркайчан да уңайсыз хәлдә калдырмас, алдамас, авыр вакытта һәрчак булышыр. Әгәр дә мин өйдә дәреслегемне яисә каләмемне онытып калдырсам, ул миңа үзенекен биреп торыр. Икенчедән, авыр вакытларда дустым мине тыңлар, берәр кеше мине кыерсытса, ул мине яклар. Бервакыт мине унберенче сыйныф укучысы кыерсытты, ул миннән күпкә көчлерәк, мин аңа җавап бирә алмадым. Дустым Наил мине тыңлады, аңлады һәм тынычландырды. Мин аңа рәхмәтлемен! Аңа авыр булганда, мин дә һәрвакыт булышырга әзер. Өченчедән, дуслар бергәләшеп таулар күчерергә мөмкин. Дустым янымда булганда, мин бөтен эшне дә эшли алам, ул бит миңа булышачак. Хәтерлим, хезмәт дәресендә мин бер детальне эшли алмый тордым, ә Наил үзенең эшен эшләп бетерде, аннары миңа булышты, икәү бергә дәрес беткәнче детальне ясап та бетердек. Шулай итеп мин яхшы билге алдым. Менә шуңа күрә дә мин, дуслык − бөек көч, дип уйлыйм.
Вы серьезно думаете что кто-то будет вам сочинение писать?)
Чын дус дип кемне әйтеп була соң? Үзенең эшләре белән дуслыкны исбатлаган кешене генә дус дип әйтеп була. Ә дуслык турында күп сөйләшеп тә, эшләре белән аны исбатлый алмаган кеше иптәш яки таныш дип кенә санала, минемчә. Әгәр дә Илшат минем чын дустым икән, мин аңа нинди генә сорау белән мөрәҗәгать итсәм дә, ул мине кире какмас. Чын дус тагын сорамыйча да, үзе белеп тә булышыр. Мин моны күп тапкырлар сынадым инде. Балык тоткандагы бер хәл искә төшә. Җәйге каникулларда без күл буена барган идек. Балык тотканда, суга кергәч, аягым пыяла ватыгына киселде. Суда вакытта авыртуны тоймаган идем, ярга чыккач, аяк авырта башлады, шаулап кан да ага. Шунда Илшат белән нәрсә булды дисезме? Ул башта бик агарынды, чөнки минем өчен курыккан икән. Шунда ук миңа беренче ярдәм күрсәтә башлады. Үзенең күлмәгенең бер җиңен ертып алды да минем яраны бәйләп куйды. Шуннан соң без кайтырга булдык. Ә мин киселгән аягыма бөтенләй баса алмый идем. Шунда Илшат мине үзенең җилкәсенә күтәреп алып китте. Әлбәттә, без алай озак бара алмадык. Чөнки мин аңа караганда күпкә авыррак. Бераздан мин үзем дә атлый ала башладым. Әмма ул, аннан соң да юл буе мине күтәрешеп, булышып кайтты. Бик авыр булса да, ул гел миңа булышып атлады. Чын дус менә шундый була ул!
Сорауларга җавап бирегез! Синең дустың бармы?? Аның исеме ничек ? Ә синең дустың кем? Дустың кайда яши ? Сез кайчан дуслаштыгыз? Сез кайда дуслаштыгыз ? Синең дустың нинди?
Слайд 8
Балалар, сез группаларга бүленеп диалоглар әзерләп килдегез. 1.-Таныш булыгыз, бу минем дустым. -Исеме ничек? -Айрат. -Ул кайдан килгән? -Мәскәүдән? -Безенең шәһәрдә озак торамы?? -Бер атна.
Слайд 9
2.-Сәлам, Айрат! -Сәлам, Павел! Кая барасың? -Күрше йортка.Алия татар телен өйрәнергә булыша. -Мине дә таныштыр әле. -Юк, ул бит горур кыз.Егетләр белән таннышырга ярамый. -Ә синең белән? -Мин аның сыйныфташы.Без 1 нче сыйныфтан ук бергә укыйбыз.Алия ышанычлы дус.
Слайд 10
3.-Синең дустың бармы! -Бар? -Кайда яши. -Күрше йортта. -Исеме ничек? -Алия -Аңа ничә яшь? -14 яшь. -Аның яраткан хоббие бармы? -Ул тегәргә, ашарга пешерергә ярата. -Ә син? -Мин йокларга. Урамда уйнарга яратам.
Слайд 11
-Хәрле кич,Ваня! -Хәерле кич, Маня! -Болай бик соң кайдан кайтасың? -Футболдан. -Мин дустыма бардым.Музыка тыңладык, видео карадык, чәй эчтек.Күңелле булды. -Иртәгә математикадан язма эш.Аңа әзерләндеңме? -Юк, оныттым. -Эх, син! Шулай ваемсыз булырга ярамый инде? -Ә үзең, намуслы укучы, футболдан кайтып киләсеңме? -Мин инде дәресләремне әзерләдем. -Ай-һай эшчән бала икәнсең!
Слайд 12
“Татарча текстны укып,парын тап” уены. Сүзтезмәләрне татарчага тәрҗемә итегез. якын дус Близкий друг – В соседнем домекү–рше йортта На тренировке поламалась нога – Тренировкада аяк сынды Увезли в больницуОчень расстроился-Хастаханәгә алып киттеләр Бик күңелсезләнде авыр вакытта Долга разговаривали– выздоровел – Озак сөйләштеләр Дружба окреплатазарды В трудное времядуслык ныгыды
Слайд 13
Сорауларга җавап бирегез! Текст кемнәр турында? Алар кайда танышканнар? Беркөнне Сергей белә нәрсә булды? Дусты аның янына йөргәнме ? Сергей өйгә кайткач, дусты аңа ничек булышкан? Ни өчен Сергей, аның әти-әниләренә рәхмәтле булдылар?
Слайд 14
Минем өчен Иң батыр Намуслы Юмарт Тыйнак Акыллы Игътибарлы Ярдәмчел Шәфкатьле Ышанычлы Күңелле ихласлы Без аның белән таныштык Ишегалдында Мәктәптә Сыйныфта Спорт секциясендә Кинода Пляңда Дискотекада Авылда ялда Ул тиеш Хәлне аңларга Авыр вакытта ярдәм итәргә
Слайд 15
Без аның белән Футбол ( шахмат) уйныйбыз Хыялланабыз Түгәрәккә йөрибез Дәрес әзерлибез Китаплар, фильмнар турында фикер алышабыз Кибеткә барабыз Мәктәпкә йөрибез Балык тотабыз Ял итәбез Тиеш түгел Алдамаска Рәнҗетмәскә Борчымаска Көнләшмәскә Миннән көлмәскә Дусның миңа карашы Миңа яхшылык эшли Мине авыр хәлдә калдырмый Миңа булыша, ярдәм итә Кызыксына Дуслык белән горурлана
Слайд 16
Слайд 17
Слайд 18
Слайд 19
Полный текст материала Презентация «Чын дуслык нинди була»; 7 класс смотрите в скачиваемом файле.
На странице приведен фрагмент.
Спасибо за Вашу оценку. Если хотите, чтобы Ваше имя
стало известно автору, войдите на сайт как пользователь
и нажмите Спасибо еще раз. Ваше имя появится на этой стрнице.
Есть мнение?
Оставьте комментарий
Упражнения на технику чтения и понимания прочитанного
Тонкости и секреты работы в Яндекс.Почте
Как работать с детьми с СДВГ в обычном классе?
Отправляя материал на сайт, автор безвозмездно, без требования авторского вознаграждения, передает редакции права на использование материалов в коммерческих или некоммерческих целях, в частности, право на воспроизведение, публичный показ, перевод и переработку произведения, доведение до всеобщего сведения — в соотв. с ГК РФ. (ст. 1270 и др.). См. также Правила публикации конкретного типа материала. Мнение редакции может не совпадать с точкой зрения авторов.
Для подтверждения подлинности выданных сайтом документов сделайте запрос в редакцию.
О работе с сайтом
Мы используем cookie.
Публикуя материалы на сайте (комментарии, статьи, разработки и др.), пользователи берут на себя всю ответственность за содержание материалов и разрешение любых спорных вопросов с третьми лицами.
При этом редакция сайта готова оказывать всяческую поддержку как в публикации, так и других вопросах.
Если вы обнаружили, что на нашем сайте незаконно используются материалы, сообщите администратору — материалы будут удалены.
2 Смотреть ответы Добавь ответ +10 баллов
Ответы 2
площадь это длина умноженная на ширину. в комнате 4 стены, две по 18 и две по 12 метров, высота 4м. значит: (18х4)х2+(12х4)х2=240 квадратных метров. на 1 метр уходит 2кг краски, значит: 240х2=480кг краски.
1)i heard this news b)have 2)my uncle languagesb)speaks 3.open the brackets and put the verb in the correct form.1)john is working very hard at the moment.2)when they finished their work, they went home.3)what did you do last week? 4.fill in the blanks with the following modal verbs: can,could,must,may,should.1)she should get up early in the morning 2)ann can sing,dance and draw.3)you must cross the street when the light is green 4)could you pass me a scone,please? 5) may i ask you a question?
Другие вопросы по Математике
Из города выехал велосипедист со скоростью 13,4 км/ч. через 2 часа за ним выехал второй велосипедист, скорость которого 17,4 км/ч. через сколько часов после своего выезда второй ве.
Среднее арифметическое трёх чисел 6. найдите эти числа, если первое число в 2,5 раза больше, а второе в 1,5раза больше третьего.
Старый человек поделил наследство между з сыновьями .старшему досталось 4 части наследства,среднему3 части,младшему 2 части.сколько монет получил каждый еслиу старика было 225 моне.
Ласточка может пролететь 240 км за 3 часа. сколько километров пролетит за это время скворец, если его скорость на 20 км/ч меньше.
Две машинистки одновременно начали печатать рукопись и через 2/3 часа закончили работу. сколько страниц в рукописи, если известно, что первая машинистка печатает 12 страниц в час.
Submit to our newsletter to receive exclusive stories delivered to you inbox!
Онтонио Веселко
Лучший ответ:
Васян Коваль
Табигатьтә вс » взаимосвязано. Кеше һәм хайван балалары бер-табигать-ана. Алар ярдәм итәләр бер-берсенә. Хайваннар кайгыртуны тоеп, ласку һәм хуќасына җаваплы, шул ук.Эт беренче өй хайван, появившееся белән күптәнге времн янында кеше. Ул ярдәм итә», — охранять йорт, илгә, һәм башкача терлек тотарга теләмәячәкБөек Ватан сугышы вакытында кыр госпитальләрдә иде, эт-алар артыннан-санитария частьләре, находившие яралыларны, ярдәм итеп, аларга исән калырга: аларның аркада иде медицина сумка. Күпме солдат, алар коткарды! Аларның күпме, эт, үлгән фашист пуль!Благодарную хезмәтенә җаваплы эт-коткаручылар, разыскивающие кешеләрнең астында күп кар яуган завали, спасающие тонущих судан.Гадәттән тыш хәлләр министрлыгында бар, махсус өйрәтелгән этләр, находящие соң җир тетрәү астында обвалами кешеләр. Бер генә тапкыр спасали эт һәм янгын вакытында. Ә ничек замечательны дәүләт чиген узу эт! Белән полуслова алар аңлый хуҗасы.Мең ел эт лаеклы рәвештә файдалана славой иң яхшы дусты һәм ярдәмчесе кеше. Электән һәм барлык илләрдә воздавали хвалу аңа тугрылык өчен һәм тугрылык кешегә.Мин укыдым китап Г. Троепольского Белый Бим Чрное Ухо иде поражн дуслык белән, ул шартлары урнашты арасында хуҗа итеп сизә һәм эт. Алар привязались бер-берсенә. Элекке фронтовик алдым. н щенком, артып, бер түгел, матур һәм акыллы эт. Бим да заботился турында хозяине: приносил дару, тапочки, будил аның. Ничек ук тосковал Бим башлагач, ашыгыч ярдәм увезла аның хуҗасы! Әмма эзләнүләр иде тщетны. Күпме каршы алды ул жестоких кешеләр! Бим тормадым хуҗасы. Кайткач бер хастаханә хуҗасы нашл аның мртвым бу собачьем ящике. Китап произвела миңа зур тәэсир калдырды.Хайваннар-безнең дусларыбыз. Аларны яратырга кирәк, һәм алар отплатят сиңа верностью. Аларның күбесенә кеше һәйкәлләр куйды. Әзербәйҗандагы, Шамкирском районында тора һәйкәл Боз Гурту. Астында Санкт-Петербург һәйкәл куела мәчегезгә, анда высечены сүзенә академик Павлов турында заслугах бу хайваннар алдында фән
Вы можете из нескольких рисунков создать анимацию (или целый мультфильм!). Для этого нарисуйте несколько последовательных кадров и нажмите кнопку Просмотр анимации.
Читайте также:
- Сочинение из пяти предложений
- Б домашников каризел сочинение
- Почему белорусы не говорят на белорусском языке сочинение
- Сочинение на тему герой моей семьи 5 класс
- Урок сочинение по картине шишкина утро в сосновом лесу 7 класс