Конспект НОД по речевому развитию ( старшая группа)
Рассматривание сюжетной картины «Осенний день в лесу»
Цель: совершенствовать умение составлять повествовательные рассказы по сюжетной картине, придерживаясь плана.
Образовательные задачи:
— учить (по плану и образцу) рассказывать о содержании сюжетной картины «Осенний день в лесу»;
— закреплять умение образовывать близкие по смыслу однокоренные слова;
-обогащать речь детей с прилагательным резной
— помогать детям употреблять в речи слова в точном соответствии со смыслом
Развивающие задачи:
— продолжать развивать речь как средство общения;
— обогащать речь детей прилагательными, характеризующими свойства и качества предметов;
— упражнять в образовании однокоренных слов (береза-березовый, клен-кленовый)
— развивать память, внимание, словесно-логическое мышление.
Воспитательные задачи:
— воспитывать самостоятельность, инициативность, эстетические чувства;
— воспитывать любовь к к окружающему миру.
Материалы: осенние листья, «волшебный» листик на палочке (на каждого ребенка, картины осени, большая корзина, корзинка с кондитерской выпечкой «Грибы», схемы-модели «Признаки осени», Королева Осень, магнитная доска, карточки- схемы «Мое настроение» на каждого ребенка, аудиозапись музыкальный альбом «Классика малышам» В. Моцарт.
Ход.
1. Организационный момент.
Здравствуйте, ребята. Сегодня мы с вами отправимся в сказочный лес.
Но в какой сказочный лес мы узнаем отгадав загадку.
Несу я урожаи,
Поля вновь засеваю.
Птиц к югу отправляю.
Деревья раздеваю.
Но не боюсь я сосен
И ёлочек …я (осень).
В: Правильно осень
Значит в какой лес мы отправимся?
Скажи Никита, Саша, Риана
+ Осенний
В: Молодцы, осенний. А чтобы отправиться в осенний волшебный лес нам нужно
проговорить волшебные слова и подуть на волшебный листок.
Артикуляционная разминка (чистоговорка).
Ла – ла – ла – осень к нам пришла!
Ре – ре – ре – осень на дворе!
Ца – ца – ца – осень у крыльца!
Ном – ном – ном – осень за окном!
В: Молодцы, дети.
Упражнение на развитие речевого дыхания «Листок».
В: Давайте все вместе скажем волшебные слова и подуем на листок: «Отнеси нас листок в осенний лесок», затем стоя, спокойно вздохнуть, длительно выдохнуть — подуть на листик. Воспитатель предлагает пройти в осенний лес (на ковер). (включаю аудиозапись классика Малышам Моцарт)
В: Вот мы и в осеннем лесу! И встречает нас Королева Осень с корзиной.
Упражнение на развитие общей и мелкой моторики «Осенью в лесу»
Заходи в осенний лес!
Много здесь вокруг чудес!
Вот березки золотые стоят,
Под березками грибочки сидят Дети выполняют ходьбу на месте.
Разводят руки в стороны и оглядываются
вокруг. Поднимают руки вверх.
Сегодня в лесу чудесная погода: светит солнышко, по небу плывут облака, гонимые осенним ветром. Все деревья, кусты, травы – в осеннем наряде. А под ногами ковер из осенних листьев.
Посмотрите всюду лежат листья. Правда они красивые?
— А давайте мы их соберем?
+ (дети берут по одному листочку)
Воспитатель:
— Скажи Самира, какой у тебя лист? (спрашиваю нескольких)
+ листик рябины
— Правильно листик какой, Кира?
+ Рябиновый
— Молодец, рябиновый. Рябиновый листик какой?
+ красный, золотой, резной.
— Скажи, Саша, резной.
— Повтори ты Аделя
— Повтори ты Есения
— Давайте все вместе скажем
+ РЕЗНОЙ
(то же про листик клена, березы)
(Спрашиваю 3 детей)
Предлагаю с листочками поиграть. Игра называется «Назови признаки осени».
Каждый по очереди называет признаки осени и кладет листочек в корзину.
Дети: +Дни стали короче, ночь длиннее, солнце светит мало, на деревьях разноцветные листочки, дуют холодные ветра, ветер срывает листья с деревьев, идет мелкий холодный дождь, небо серое, травы буреют, цветы вянут, ночью заморозки, деревья покрываются инеем, насекомые исчезли, солнце светит редко, на небе серые облака, по утрам бывают туманы, лужи покрываются корочкой льда.
Воспитатель:ребята.
— Скажите, дети, а как ведут себя лесные жители и насекомые.
+ заяц меняет свой цвет, медведь ложится спать в берлогу, белка запасается грибами, орешками, насекомые прячутся под кору деревьев.
— Воспитатель: правильно, молодцы, ребята.
— Ой, посмотрите, ребята, акто это у нас сидит весь такой грустный?
+ Ежик.
— Ребята, ежик говорит, что чтобы идти в спячку, ему нужно составить рассказ по картине.
Давайте ему поможем.
— Сядем все на стулья и поможем нашему Ежику.
2. Основная часть.
Рассматривание сюжетной картины «Осенний день в лесу» и составление рассказов по ней.
В: Посмотрите внимательно на картину и скажите, как бы вы её назвали?
— Какое время года изобразил художник?
+ Осень
— Какое время суток он нарисовал?
+день
— Как об этом сказать одним предложением? (Художник изобразил осенний день в лесу и точно так же назвал эту картину).
+ прогулка в осенний день.
— Как вы догадались, что на картине день?
+ В лесу светло, дети гуляют.
— А почему вы решили, что день осенний?
+ Под ногами лежат листья. Они пожелтели. Их на деревьях почти не осталось
В:
— Еще по каким признакам вы узнали, что это осень?
+ Дети тепло одеты,
+ Птицы улетают в теплые края
— Какой осенний день на этой картине?
+ Тёплый, солнечный.
В тёплый солнечный день особенно хорошо вокруг. А как это показано на картине? Синее небо и плывущие на небе облака, желтые и синие тона радуют глаз.
Физминутка.
Мы листики осенние,
На ветках мы сидим.
Дунул ветер – полетели.
Мы летели, мы летели
И на землю тихо сели.
— Садитесь, ребята.
Послушайте, какой рассказ я сочинила.
Наступила долгожданная осень. Ранней осенью ещё случаются тёплые деньки. Воздух чист и прозрачен. Дни становятся короче, солнышко греет меньше. В теплый край улетают птицы. Желтеют, краснеют и опадают листья. Дети вышли в лес на прогулку. Вместе с ними радуется тёплым осенним денькам собака Шарик. Мальчик и девочка о чем-то разговаривают. Все рады тёплому осеннему деньку!
— Вам понравился мой рассказ?
— Чем он понравился?
— Что особенно понравилось в рассказе?
Сегодня мы будем учиться составлять рассказ по картине, используя план – схему.
(вывешиваю план схему)
Посмотрите на схему и скажите с чего вы начнёте свой рассказ? (Разобрать план – схему к рассказу).
-1я картинка – солнышко и тучка
2я картинка – насекомые не летают, птицы улетают
3 я картинка – листья опадают
4 картинка – люди тепло одеваются
5 картинка – под ногами лежат желтые листочки
6 картинка – нам нравится или не нравится осень
— Кто желает составить свой рассказ? (Выслушиваются 2-3 детей).
— Расскажи, ,свой рассказ.
— Расскажи,, , свой рассказ
— Молодцы, ребята. Такие красивые рассказы составили. Помогли Ежику. Он говорит спасибо и уходит в спячку.
И нам ребята, пора в садик возвращаться.
— давайте мы подуем в волшебный листок и скажем: «Отнеси нас листок в детский садок»
Вот мы и в садике.
3. Итог.
— Ребята, в каком лесу мы сегодня побывали?
+ в осеннем лесу.
+ Чему мы сегодня учились?
— Что интересного узнали?
— Дети, вам понравилось в осеннем лесу? Выберите карточку схему с веселым, грустным, спокойным настроением. И мы отправим эти карточки с осенним ветром Королеве осени.
Сюрпризный момент.
Ребята, вы сегодня были очень внимательными и старательными. У вас получились замечательные рассказы про осенний день в лесу. Вы расскажите их своим друзьям и родителям.
планы-канспекты па беларускай літаратуры 5 клас
Падарожжа ў зімовую казку(урок развіцця маўлення ў 5 класе)Мэты і задачы ўрока:- наладзіць завочную экскурсію ў зімовую прыроду;- развіваць рэпрадуктыўнае і тво. Просмотр содержимого документа «План-канспект урока па беларускай мове і літаратуры (урок развіцця маўлення) «Падарожжа ў зімовую казку» ». Падарожжа ў зімовую казку. (урок развіцця маўлення ў 5 класе). Мэты і задачы ўрока: — наладзіць завочную экскурсію ў зімовую прыроду Вучэбныя праграмы па беларускай літаратуры для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі распрацаваны ў адпаведнасці з канцэпцыяй вучэбнага прадмета «Беларуская літаратура». Такім чынам, у курсе літаратуры V класа дамінуе жанрава-тэматычны падыход, а ў цэнтры знаходзіцца мастацкі твор і яго будова. Навучанне беларускай літаратуры ў VI класе з’яўляецца працягам прапедэўтычнага курса, распачатага ў V класе, які будуецца з улікам пераемнасці з папярэднімі этапамі навучання і паступова, мэтанакіравана падводзіць вучняў да ўспрымання літаратуры на больш высокім узроўні ў наступных класах. Беларуская лiтаратура. ЦIКАВА ВЕДАЦЬ. пачынаем размаўляць па-беларуску. ВУЧНЯМ. Каляндар юбiлейных дат. Чытаем і глядзім. КАРЫСНЫЯ СПАСЫЛКІ. More. Распрацоўкі ўрокаў для 5 класа. Вымаўленне і правапіс падоўжанных зычных.
Падаўжэнне і падваенне зычных. Устарэлыя словы.
Фразеалагiзмы. Адназначныя і мнагазначныя словы. Прамое і пераноснае значэнне слова.
Падарожжа па Краіне літаратуры. Тэматычная, змястоўная разнастайнасць фальклорных і літаратурных твораў.
Пазнавальнае, выхаваўчае і эстэтычнае значэнне літаратуры. Содержание. I. Роднае слова.
IВусная народная творчасць. Народныя казкі. Легенды.
Загадкі. Прыказкі.
Прыкметы і Павер’і. IIЛітаратурныя казкі і легенды. IV. Выразнасць мастацкага слова. V. Літаратурны твор – складанае i непадзельнае мастацкае адзінства. VПрыгоды i падарожжы. Паўтарэнне і падагульненне вывучанага за год. Спіс твораў для завучвання на памяць і мастацкага расказвання. Спіс твораў для дадатковага чытання. Ро План-канспект урокаў. 5 клас. Издательство Аверсэв. Серия Белорусский язык — купить в Минске, Гомеле с доставкой по Беларуси. Цена, аннотация, иллюстрации, отзывы • EAN 9789851943117. Выданне змяшчае метадычныя распрацоўкі ўрокаў беларускай літаратуры для 5 класа, якія адпавядаюць вучэбнай праграме. Прадстаўлены матэрыял дапаможа педагогам у арганізацыі і правядзенні заняткаў. Адрасуецца настаўнікам устаноў агульнай сярэдняй адукацыі. Штрихкод.
План-канспект урока беларускай літаратуры ў 5 класе.
Урок беларускай літаратуры ў 5 класе. Тэма: Прыказкі – залацінкі мудрасці. план адкрытага ўрока па беларускай мове ў 5 класе. план открытого урока по белорусскому языку в 10 классе.
Автор: Чайка Анна Дмитриевна, гимназия имени Я.Купалы, г.Мозырь Гомельская область. Опубликовано: Посмотреть публикацию. Урок беларускай мовы ў 5 класе па тэме: «Акалічнасць». Урокі па беларускай мове і літаратуры. М. Сурначоў. “У стоптаным жыце” (наст.
6 класЧорны “Насцечка” (урок з выкарыстаннем тэхналогіі французскіх педагагічных майстэрняў) (наст. Дылеўская.В.). Беларуская літаратура. План-канспект урокаў. Арт.
Вучэбныя праграмы па беларускай літаратуры для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі распрацаваны ў адпаведнасці з канцэпцыяй вучэбнага прадмета «Беларуская літаратура». Такім чынам, у курсе літаратуры V класа дамінуе жанрава-тэматычны падыход, а ў цэнтры знаходзіцца мастацкі твор і яго будова. Скачаць план — канспект урока. © Коробовская СШ-сад. З вопыту работы настаўніка беларускай мовы і літаратуры.
Методические пособия 5 класс. 5 клас () Міхновіч Н.А., «Аверсэв».
Производитель: Аверсэв. Выданне змяшчае метадычныя распрацоўкі ўрокаў беларускай літаратуры для 5 класа, якія адпавядаюць вучэбнай праграме. Абагульняючы ўрок-гульня па беларускай літаратуры ў 6 класе. Мэты: паўтарыць і замацаваць вывучаны матэрыял па раздзелах «Мой род. Родная зямля. Віртуальны кабінет беларускай мовы і літаратуры. Дзяржаўнай установы адукацыі “Сярэдняя школа. № 86 г. Мінска”. 5 клас Коска паміж часткамі ў складаным сказе. План-канспект урока па беларускай мове Тэма: Коска паміж часткамі ў складаным сказе. Мэта: плануецца, што ў канцы ўрока вучні будуць ведаць правілы пастаноўкі коскі ў складаным сказе, будуць умець адрозніваць просты сказ ад складанага, бачыць межы частак у складаным сказе і ставіць коску паміж часткамі складанага сказа. Абсталяванне: карткі з заданнямі, вучэбны дапаможнік для 5 класа “Беларуская мова” Красней.П., Лаўрэль Я.М., кантрольна-ацэначны тэст. Лістападу радуйся і снежню, І вятрам асеннім, і снягам. Анлайн — прэзентацыі. — Генрых Далідовіч “Страта” (урок 1). — Генрых Далідовіч “Страта” (урок 2). Кантрольна — вымяральныя матэрыялы. Зборнік творчых заданняў для тэматычнага кантролю па беларускай літаратуры 10-11 класы. Спіс літаратуры на лета. «Ветразі: кніга для пазакласнага чытання ў 5 кл.» ШБ (уклад. Л.Цітова). Абагульняючы ўрок-гульня па беларускай літаратуры ў 6 класе. Мэты: — паўтарыць і замацаваць вывучаны матэрыял па раздзелах «Мой род. Народ”, «Фальклор і літаратура”, «Біблія”, «Мастацкае слова: вобразнасць, выразнасць, хараство”, «Літаратура як чалавеказнаўства”; — развіваць назіральнасць, памяць, інтэлектуальныя здольнасці вучняў; — абуджаць цікавасць да прадмета. Мэты: · Засвоіць звесткі па тэорыі літаратуры, неабходныя для аналізу і ацэнкі мастацкіх твораў; · Развіваць уменне вызначаць галоўнае ў літаратуразнаўчым артыкуле; · Выхоўваць асабістую адказнасць за навучанне. Распрацоўкі ўрокаў Праглядаў: 4445 Загрузак: 1473 Дабавіў: Адмiнiстратар Дата: 31.03.2011 Каментарыі (0). Дзяржаўная ўстанова адукацыі “Сярэдняя школа №16 Г.Пінска”. План-канспект урока па вучэбным прадмеце “Беларуская літаратура” (V клас). па тэме “Міхась Лынькоў “Васількі”. Трагедыя Міколкі і яго родных”. Саланевіч Надзея Паўлаўна, настаўнік беларускай мовы і літаратуры вышэйшай кваліфікацыйнай катэгорыі. Мэта: працягваць аналіз тэксту апавядання; паказаць, як будова апавядання ўзмацняе драматызм, напружанасць Составить план к рассказу хитрун белорусская литература? Литература+2. Маша. 20 февраля 2020 ·. 1,5 K. Ответить. Интересно.
Урок па беларускай літаратуры ў 5 класе Мудрасць легенды“Пестунь”. Беларуская мова, Сказы са звароткамі, інтанаванне, знакі прыпынку. Табліцы да ўрокаў беларускай мовы. Простыя і складаныя сказы. Разбор простага сказа.
Сказы па інтанацыі. Сказы па мэце выказвання.
Табліцы-схемы «Правапіс». Змякчальны мяккі знак пішацца.
2020/2021
навучальны год
28 красавіка
ПАЗАКЛАСНАЕ ЧЫТАННЕ на тэму «Хлеб — усяму галава»
Прапанаваныя творы:
Анатоль
Астрэйка. «Размова аб прафесіях».
Васіль Вітка.
«Хто што робіць».
Артур
Вольскі. «Сталяры».
Віктар
Гардзей. «Мой тата — трактарыст».
Сяргей
Грахоўскі. «Касманаўты».
Хведар
Гурыновіч. «Маленькая даярка».
Васіль
Жуковіч. «Выбіраю прафесію».
Хведар Жычка.
«Рэгуліроўшчык».
Валянцін Зуб. «Як Толік
праславіўся».
Кастусь
Кірэенка. «Вучуся ў таты».
Уладзімір Ліпскі. «Медсястра».
Мікола
Маляўка. «Як дом будавалі».
Змітрок
Марозаў «Тата ў Ромы —
аграном».
Міхась
Пазнякоў. «Побач з татам».
Павел
Пруднікаў. «Будаўнік».
Даір
Слаўковіч. «Калі растуць агуркі».
Мікола
Чарняўскі. «Змайстравалі сані».
Сяргей Чыгрын.
«Памочніца».
Станіслаў
Шушкевіч. «Казка-быль пра рэпку».
Да
ўрока неабходна:
1) прачытаць як мага больш твораў;
2) падрыхтаваць ВЫРАЗНАЕ ЧЫТАННЕ аднаго
з вершаў:
1 рад (каля
акна) — «Казка-быль пра рэпку» С.Шушкевіч
2 рад — «Тата ў Ромы
аграном» З.Марозаў
3 рад — «Размова аб
прафесіях» А.Астрэйка
3) зрабіць МАЛЮНАК пра адну з
прафесій з верша В.Віткі «Хто што робіць?
1 рад (каля акна) — з першага слупка
2 рад — з другога слупка
3 рад — з трэцяга слупка
4) прачытаць апавяданне У.Ліпскага «Медсястра» і СКЛАСЦІ ПЛАН у дзённік чытача.
7 красавіка
ПАЗАКЛАСНАЕ ЧЫТАННЕ на тэму «Вясновы дзень год корміць»
Прапанаваныя творы:
Алесь Бачыла. «Мама».
Антон
Бялевіч. «Вясёлка над полем».
Зоська Верас. «Сонейка
грэе».
Васіль Вітка.
«Вялікдзень».
Янка Галубовіч. «Не пакінулі ў бядзе», «Салодкі
кляновік», «Вясна».
Міхась
Даніленка. «Голас вясны».
Васіль
Жуковіч. «Гуканне вясны».
Анатоль Зэкаў. «У вясны тры сыны».
Клаўдзія Каліна. «Песня
вясны».
Якуб Колас. «Першы гром»
Паўлюк
Прануза. «Ручаёк».
Юрась Свірка. «Свята».
Уладзімір
Ягоўдзік. «Бусел»,
«Вялікая сініца і яе сястрыца»,
«Два браты — вераб’і».
Мікола
Хведаровіч. «Ластаўкі», «Пралескі».
План падрыхтоўкі:
1) прачытаць як мага больш твораў
2) навучыцца ВЫРАЗНА чытаць і вусна знайсці ЎСЕ прыметы вясны, якія ёсць у
вершы
вершы
1 рад (каля акна) — «Вясёлка
над полем» А.Бялевіч
2 рад — «Пралескі»
М.Хведаровіч
3 рад — «У вясны тры
сыны» А.Зэкаў
3) падрыхтаваць ПАДРАБЯЗНЫ пераказ твора Я.Галубовіча «Салодкі
кляновік»
4) уважліва прачытаць, СКЛАСЦІ і запісаць у дзённік чытача ПЛАН да апавядання
Я.Галубовіча «Не пакінулі ў бядзе»
5 сакавіка
ПАЗАКЛАСНАЕ ЧЫТАННЕ на тэму «Шануй бацьку з маткай, другіх не знойдзеш»
План падрыхтоўкі:
1) прачытаць як мага больш
твораў;
2 )
умець пераказваць апавяданне М.Даніленкі «Самыя дарагія
падарункі»;
3) навучыцца ВЫРАЗНА
чытаць верш У.Дубоўкі «Пра
дзеда і ўнука»;
4) скласці і
запісаць у дзённік чытача план да казкі «Стралец і рыбак»;
5) уважліва прачытаць апавяданне А.Васілевіч «Мая гаспадарка» і быць гатовымі да тэста па яго змесце.
12 лютага
ПАЗАКЛАСНАЕ ЧЫТАННЕ на тэму «Добраму вучыся змалку»
Прапанаваныя творы:
Эдзі
Агняцвет. «Ледзянцы».
Генадзь
Аўласенка. «Як мухаморы вайну пачыналі».
Алесь Бачыла. «Колькі кот
набіў пасуды».
Артур Вольскі. «Хачу служыць».
Сяргей Грахоўскі. «Хто вітаваты?».
Беларуская
народная казка «Людзей слухай, а свой розум май».
Леанід Качанка. «Певень і вішні»
(казка)
Уладзімір
Мазго. «Света з Інтэрнэта».
Пятрусь
Макаль. «Пакліч у госці сонца».
Іван
Муравейка. «Шкадлівы камень»
Паўлюк Прануза. «Добры дзень».
Даір
Слаўковіч. «Віншаванне».
15 студзеня
ПАЗАКЛАСНАЕ ЧЫТАННЕ на тэму «Зімовы дзянёк, што камароў насок»
Прапанаваныя творы:
Артур
Вольскі. «Калядкі».
Янка Галубовіч. «Шышкі пад снегам».
Ніл Гілевіч. «Верабей».
Віктар
Дайліда. «Добрая фея».
Міхась
Даніленка. «Ключы бабулі Зімы», «Зімовая азбука».
Васіль
Жуковіч. «Старажытны звычай».
Янка Журба. «Дзед
Мароз».
Клаўдзія
Каліна. «Люты», «Зімовы дуб».
Уладзімір
Карызна. «Гуканне Дзеда Мароза».
Якуб Колас.
«Дзед-госць», «Зіма».
Адам Русак. «Сінічка».
Кандрат
Крапіва. «З Новым годам».
Аляксей Пысін. «Пісьмо птушак».
Алесь Ставер. «Зіма».
Васіль Хомчанка. «Елка з белымі
кветкамі».
Мікола
Чарняўскі. «Ёлка-вясёлка», «Ліса-калядоўшчыца».
Аўласенка. «Хто як зімуе».
План падрыхтоўкі:
1) Прачытаць
як мага больш твораў па тэме
2) Знайсці памылкі ў творы Г.Аўласенкі
«Хто як зімуе» і ведаць, якіх звяроў і птушак неабходна
памяняць месцамі ў гэтым апавяданні.
3) Падрыхтаваць падрабязны пераказ з
выкарыстаннем плана і апорных слоў (у дзённік чытача):
·
хлопчыкі
— К.Каліна «Зімовы дуб»
·
дзяўчынкі — К.Каліна
«Люты» (да слоў «То марозам прыцісне, то завеяй у вочы
сыпне.»)
4) Падрыхтаваць
выразнае чытанне вершаў:
·
хлопчыкі
— Н.Гілевіч «Верабей»
·
дзяўчынкі
— А.Русак «Сінічка»
2 снежня
ПАЗАКЛАСНАЕ ЧЫТАННЕ на тэму «Жывая кніга прыроды»
Прапанаваныя творы:
Эдзі
Агняцвет. «Рэчка, рэчанька».
Лідзія
Арабей. «Мікіткаў сон».
Алесь
Асіпенка. «Прыгожая лісіца».
Змітро
Бяспалы. «Маленькая маці».
Іван Вярыга. «Сустрэча».
Іван Грамовіч. «Жаваранак».
Міхась
Даніленка. «Журка».
Уладзімір
Дубоўка. «Шануйце ўсё жывое».
Кастусь Жук. «Зямныя
лекары».
Васіль
Жуковіч. «Слухай родную прыроду».
Рыгор Ігнаценка. «Лістапад».
Павел Кавалёў. «Дзіва-птушачка».
Уладзімір
Мазго. «Лайдак і Шпак».
Рыгор Няхай. «Белая
бярозка».
Міхась
Пазнякоў. «Бярозка».
Алесь
Пальчэўскі. «Крыўда»
Генадзь
Пашкоў. «Добрым будзь!».
Пятро Рунец. «Ліпка».
План падрыхтоўкі:
1) прачытаць як мага больш твораў і ўмець прыводзіць прыклады добрых учынкаў, якія здзейснілі героі твораў або да якіх заклікаюць аўтары;
2) 1 варыянт — прачытаць твор Р.Ігнаценкі «Лістапад»
+ выканаць у дзённіку чытача малюнкавы ці звычайны план да яго і падрыхтаваць падрабязны пераказ (можна карыстацца сваім планам);
2 варыянт — прачытаць твор У.Дубоўкі «Шануйце ўсё жывое»
+ выканаць у дзённіку чытача малюнкавы ці звычайны план да яго і падрыхтаваць падрабязны пераказ (можна карыстацца сваім планам);
3) навучыцца выразна чытаць адзін з вершаў;
4) абавязкова прачытаць апавяданне П.Рунца «Ліпка» .
30 кастрычніка
ПАЗАКЛАСНАЕ ЧЫТАННЕ на тэму «Прыгажэйшая на свеце — беларуская зямля»
Прапанаваныя творы:
Эдзі
Агняцвет. «Зямля з блакітнымі вачамі»
Васіль Вітка. «Беларусь»
Артур
Вольскі. «Роднае слова» (казка), «Беларусь — мая Радзіма», «Беларусь»
Авяр’ян.
Дзеружынскі. «Я спяваю, ты спявай!»
Васіль
Жуковіч. «Няма даражэйшай »
Анатоль Караленка. «Гарывада»
Уладзімір
Караткевіч. «Родная зямля». «Кацёл з каменьчыкамі»
Уладзімір
Карызна. «Наша Беларусь», «Гэта Радзіма»
Мікалай Мятліцкі. «На роднай мове»
Міхась Пазнякоў. «У родным краі»
Пімен Панчанка.«Песня пра Мінск»
Міхась Рудзішкін. «Дуб»
Віктар Швед. «Я нарадзіўся беларусам»
Уладзімір Ягоўдзік. «Слуцкія паясы»
Анатоль
Клышка. «Францыск Скарына, альбо Як да нас прыйшла кніга» («Зала
сарака», «У
слаўным горадзе Полацку»).
Якуб Колас. «Родныя
вобразы».
Легенда
«Адкуль пайшлі беларусы».
План падрыхтоўкі:
1) прачытаць як мага больш твораў па тэме;
2) вывучыць на памяць адзін з наступных
вершаў:
А.Вольскі «Беларусь»
А.Дзеружынскі «Я спяваю, ты спявай»
В.Швед «Я нарадзіўся беларусам»
3) вучні 1-га рада (каля акна)
— рыхтуюць і запісваюць на асобных невялікіх лістках паперы 2-3 пытанні да
казкі «Роднае слова»;
вучні 2-га рада — рыхтуюць і запісваюць на асобных невялікіх
лістах паперы 2-3 пытанні да твора А.Караленкі
«Гарывада» ;
вучні 3-га рада — рыхтуюць і запісваюць на асобных невялікіх
лістах паперы 2-3 пытанні да твора У.Ягоўдзіка «Слуцкія
паясы» .
Пытанні могуць пачынацца з пытальных слоў:
ХТО? ШТО? ДЗЕ? КАЛІ? ЯК? КУДЫ? КОЛЬКІ? ЯК ЗВАЛІ?
АДКУЛЬ? ЧАМУ? НАВОШТА? ДЛЯ ЧАГО? ЯКАЯ? КАГО?КІМ? КАМУ? АД ЧАГО?
На ўроку ўсе паперкі з
пытаннямі будуць складзены ў капялюш, пасля чаго вучні класа будуць выцягваць
пытанне і адказваць на яго. Таму ўсім неабходна добра ведаць змест
дадзеных твораў.
7 кастрычніка
Прапанаваныя творы:
А. Бутэвіч. «Прыгоды лісціка-карунчыка»;
А. Вольскі. «У верасні»
В. Вярба. «Гусі клічуць у вырай»
Я. Галубовіч. «Восень»
Н.Гілевіч. «Здарэнне ў арэхах»
В. Жуковіч. «Адляцелі
жураўлі»
У. Дубоўка. «Мядзведзь»
Р. Ігнаценка. «Баравікі ў хусцінках»,«Грыбнік»;
К. Каліна. «Стракатая сойка» (казка)
Я. Колас. «Восень» («Восень» — верш, «Восень»
— апавяданне);
І. Навуменка. «Падранены журавель», «Пачыналася восень»;
С. Шушкевіч. «Лістапад».
Некаторыя творы можна чытаць ТУТ
План падрыхтоўкі:
1. Прачытай як мага больш твораў па тэме;
2. Падрыхтуй або выразнае чытанне верша (на выбар), або вывучы адзін з вершаў на памяць, або кароткі пераказ твора (на выбар).
3.
Да аднаго з прачытанных апавяданняў (пажадана не апісання) зрабі малюнак так, каб іншыя вучні
змаглі здагадацца, якое апавяданне адлюстравана;
4.Прынясі
на ўрок свой чытацкі дзённік!
16 верасня
ПАЗАКЛАСНАЕ ЧЫТАННЕ
на тэму «Чароўны свет
маленства»
Прапанаваныя творы:
Э. Агняцвет. «Грамацеі», «Параска і
падказка», «Свята кнігі».
Я. Бяганская. «Цяжкая задача».
А. Вольскі. «Непералётны вырай».
М. Гіль. «Першы настаўнік».
А. Дзеружынскі. «Балбатуха Міла».
М. Дукса. «Скарга кнігі», «Хітры дзённік».
А. Жук. «Урок».
Я. Купала. «Юрачка».
У. Корбан. «Тры вучні».
В. Лукша. «Тэлефон».
М. Пазнякоў. «Мая бібліятэка».
А. Русак. «Мой сябра».
В. Хомчанка. «Коска».
У. Юрэвіч. «Караблік».
А. Якімовіч. «Аб чым спрачаліся кнігі?».
План
падрыхтоўкі:
1. Выбяры і прынясі
на ўрок самую цікавую кнігу па тэме.
2. Падрыхтуй або выразнае
чытанне верша (на выбар), або вывучы адзін з вершаў на памяць (калі верш
вялікі, можна вывучыць частку, не менш 12 радкоў), або кароткі пераказ твора
(на выбар).
3. Намалюй малюнак.
4. Прынясі на ўрок свой чытацкі дзённік.
Літаратурнае чытанне 4 клас
Я.Колас “Адлёт жураўлёў”. Міхась Пазнякоў ”Клёны”
Мэта:
-
знаёмства з вершамі Я.Коласа “Адлёт жураўлёў” і Міхася Пазнякова”Клёны”, назіранне за восеньскімі прыкметамі, фарбамі, гукамі.
Задачы:
-
пазнаёміцца з вершамі Я.Коласа “Адлёт жураўлёў” і Міхася Пазнякова”Клёны”;
-
удасканальваць правільнае, асэнсаванае, беглае чытанне; развіваць уменне выкарыстоўваць сродкі выразнага чытання, назіраць за рыфмай вершаў, вызначаць іх агульны эмацыянальны настрой, узнаўляць мастацкія вобразы праз слоўнае маляванне карцін прыроды;
-
выхоўваць любоў да прыроды.
Тып урока: камбінаваны.
Абсталяванне:
падручнік “Літаратурнае чытанне” 4 клас з рускай мовай навучання, мультымедыйная устаноўка, запіс мр3 музыкі П.І.Чайкоўскага, малюнкі, пошукавыя табліцы, апоры для дзяцей, магнітафон.
1.Арганізацыя класа, настрой на поспех.
— Дарагія дзеці, сёння ў нас свята. Да нас прыйшлі госці і прынеслі цёплы і добразычлівы настрой, а яшчэ ў Сафіі дзень нараджэння. Хачу яе павіншаваць, а вас супакоіць і запэўніць у тым, што ў нас абавязкова ўсё атрымаецца.Перадаю вам іскрынку сваёй упэўненасці і жадаю поспехаў на ўроку. Дзеці бяруцца за рукі і гавораць: “ У нас абавязкова ўсё атрымаецца!”
2. Аб’яўленне тэмы і задач урока СЛАЙД 2
У верасні толькі да нас завітала,
А лес па-мастацку афарбавала,
Хоць золата ўсюды старанна развесіла,
Ды сумна ў прыродзе, маркотна, невесела.
Неба вунь плача, і птушкі маўчаць,
Вецер штодзённа стаў злы бушаваць…
Дык хто з вас адкажа, хто адгадае,
Што за мастачка ўжо гэта такая?
Дзеці: Восень! (хорам)
-Тэму нашага ўрока вы даведаецеся, калі выканаеце заданне.
Заданне:Паглядзіце на экран, расшыфруйце сказ і паспрабуйце сфармуляваць тэму ўрока.
(ытемырП, ыбраф, ікуг інесов) СЛАЙД 3,
-Якія задачы стаяць перад намі? СЛАЙД 4
На ўроку мы будзем
знаёміцца
развіваць
назіраць
3. Моўная размінка
1)Артыкуляцыйная гімнатыка
Падмяцем лісце
2) Дыхальная гімнастыка
Цуда-нос. Пасля слоў “затрымаю дыханне” вучні робяць удых і затрымліваюць дыханне. Настаўнік чытае вершаваны тэкст, дзеці толькі выкончваюць заданне.
Носікам дыхаю,
Дыхаю вольна,
Глыбока і ціха –
Як заўгодна.
Выканаю заданне,
Затрымаю дыханне.
Раз, два, тры, чатыры –
Зноў дыхаем:
Глыбей і шырай.
3)Моўная размінка
а)Чытанне пошукавай табліцы вочкамі, губамі, шэптам.
б) Чытанне скарагаворкі
Вырас верас і цвіце.
Восень, верасень ідзе.
-Чытаць шэптам і павольна,
-Чытаць ціха і ўмерана,
-Чытаць моцна і ўпэўнена.
—Прачытайце скорагаворку з інтанацыяй здзіўлення і захаплення.
—Што такое верас? (невялікі вечназялёны кустарнік) малюнак на дошцы
4. Праверка дамашняга задання
1) Мікола Хведаровіч “Верасень” Слайд 5
— Я вельмі люблю восень. Восень багатая, шчодрая, прыгожая. Дрэвы стаяць жоўтыя, чырвоныя. У лесе, ў парках зямля, засыпаная лісцем, падобна на рознакаляровы дыван. Глядзіш – не наглядзішся.
Мікола Хведаровіч у вершы “Верасень” перадаў свае пачуцці да гэтай пары года.
-Якая тэма верша? ( Надыход восені ў лесе)
-Паспрабуйце і вы перадаць свае пачуцці пры чытанні гэтага верша.
-Хто вывучыў на памяць?
1 вучань чытае на памяць:
—Які настрой выклікаў ён у цябе? ( Верш пвыклікаў крыху сумны настрой, таму што змоўклі птушак галасы і дзянькі сталі маленькія. Але лес стаў прыгожы і ўсе яго жыхары бадзёра сустракаюць восень, таму і настрой вясёлы)
-Што такое ржэўнік? Ржэўнік – зжатае поле, на якім засталося ржышча, зерне зжалі, аполе не ўзаралі.
2 вучня ў пары
—Які настрой выклікаў ён у вас? Чаму?
— Як вы разумееце выраз “там гаспадарыць верасень”?
-Бінарнае чытанне 2 пары
Дадатковыя пытанні:
— Якой паказаў нам аўтар восень? (Прыгожай і шчодрай да лясных жыхароў)
-Знайдзіце метафары(у паэзіі мастацкі прыём, перанос прыкмет ці ўласцівасцей з жывых істот на нежывыя, неадушаўлёныя прадметы).Звіняць, гаспадарыць, пайшлі, стаяць.
-Чаму галасы пеўнікаў сціплыя? (маладыя, не напоўны голас)
— Пералічыце прыкметы лясной прыроды ў вершы.
— Якія фарбы выкарыстоўваў аўтар?
-Якія гукі мы чуем?
— Аўтар апісаў карціны восеньскага лесу. Вы таксама намалявалі свае карціны да верша.
2) Эдуард Шым “Цяжкая праца”?
— Якіх вы ведаеце жывёл, што рыхтуюцца да спячкі? Мядзьведзь, вожык, змеі, насякомыя.
-Як жывёлы рыхтуюцца да зімы?
-Ад чыйго імя напісана апавяданне “Цяжкая праца”? (Напісана ад імя аўтара)
Аналіз твора.
-Зачытайце, як аўтар раней думаў, ці лёгка вожыку збіраць лісце?
-А што не так? ( Яму цяжка здымаць лісце)
-Якім чынам ён здымае іх? Зачытаць.
— Ці звяртаўся вожык за дапамогай? Чаму аўтар дапамог вожыку?
— Вожык не прасіў аўтара, але ён дапамог, таму што ўбачыў, як вожыку цяжка.
— Які гэта ўчынак, растлумачце?
— Гэта добры учынак, таму што трэба дапамагаць тым, каму гэта патрэбна.
— Якая галоўная думка твора? Аб чым вам хацеў сказаць аўтар?
— Галоўная думка – любоў да братоў нашых меншых. Аўтар хацеў сказаць, што трэба дамагагаць жывёлам.
Гульня “Знайдзі памылку” СЛАЙД 6
Перабірае лапкамі вожык па сцяжынцы, нясе пяць лісткоў, тры з бакоў, два на загрыўку. Вожыку гэта няцяжка: у пяць разоў болей панёс бы. Але ж іголкі рэдкія, шчыльныя. Лісце на іх добра наколваецца. Усё роўна як грабянём тканіну нам пратыкаць.
-
Сёння я для вас падрыхтавала відэа, на яком вы ўбачыце, як вожык рыхтуецца да зімы.
Слайд 7 відэа
Сціслы пераказ ад 3-яй асобы.
— Якім мы можам назваць вожыка? Моцны, працавіты, паслядоўны, упёрты.
-Што магло здарыцца, калі вожык вярнуўся ў сваю нару? Працяг казкі.
— Назавіце прыкметы восені ў апавяданні, фарбы, гукі.
Фізкультхвілінка
Студзіць восень лес ізноў.
Вожык норку ўжо знайшоў,
Час дарэмна не губляў –
Лісцем ён яе ўслаў.
Потым лісцем абчапіўся,
на бачок пераваліўся,
пацягнуўся, пазяхнуў
І на ўсю зіму заснуў.
5. Новая тэма. Слайд 8
1. Уступная гутарка.
Восень — адна з найпрыгажэйшых пор года. Яна, нібы чараўніца, перамяшала розныя фарбы і ўпрыгожыла траву, лес, лісце на дрэвах. Сваё захапленне прыродай восенню людзі шмат разоў выказвалі мовай мастацтва. Восені прысвяцілі свае творы музыканты, пісьменнікі, мастакі, бо прырода — самая старажытная і магутная крыніца цудоўнага.
СЛАЙД 9
—Вялікі рускі мастак Ісак Левітан любіў назіраць за прыродай і свае пачуцці адлюстроўваў у карцінах.
-Разгледзьце карціну вялікага рускага мастака Ісака Левітана “Залатая восень”.
-Апішыце, што вы бачыце на карціне? (бярозавы гай, вузкая рэчка, светлае неба, жоўты дыван)
-Якія прыкметы восені перадаў аўтар?
— Якія гукі чуў мастак, калі працаваў над карцінай?
-Колькі разнастайных адценняў колераў! Трава засыпана дываном з лісця бяроз. Тут і чырвона-жоўтыя, аранжава-карычневыя, залацістыя адценні — толькі таленавіты мастак мог стварыць такую палітру.
-Вялікія музыканты перадаюць свае ўраджанні ад прыроды ў сваіх музычных творах.У п’есах Пятра Ільіча Чайкоўскага «Верасень», «Кастрычнік», «Лістапад» можна адчуць непаўторнасць і прыгажось кожнага з месяцаў восені.
-Паслухайце ўрывак з п’есы П.І.Чайкоўскага «Кастрычнік» і ўявіце карціны восені?
—Якія карціны вы намалявылі, праслухаўшы гэты ўрывак?
-А якія прыгожыя малюнкі можна ўявіць, прачытаўшы вершы беларускіх аўтараў.
2. Знаёмства з вершам Якуба Коласа” Адлёт жураўлёў”
— Сёння мы знаёмімся з вершам Якуба Коласа” Адлёт жураўлёў”
1.Звесткі аб Я. Коласу. СЛАЙД 10
— Дзіяна падрыхтавала цікавыя звесткі пра Я. Коласа?
Пра аўтара — 1 вучань
2.Падрыхтоўка да ўспрымання верша
—Паслухайце верш Я. Коласа “Адлёт жураўлёў” і адкажыце які настрой выклікаў у вас верш?
Чытанне верша Я. Коласа “Адлёт жураўлёў” падрыхтаваным вучнем (пад музыку).
3.Праверка першаснага ўспрымання
— Які настрой выклікаў у вас верш? Чым выклікана гэта пачуцце? Верш выклікаў сумнае пачуцце.Прыйшла восень, развітанне з летам.
— Пры чытанні ў вершы сутрэнуцца вам словы: смутак, хваля, страціў, мкнуцца.
Слоўнік: СЛАЙД 11
Смутак –печаль, пачуццё суму, маркоты, журбы.
Хваля – волна, вадзяны вал, які ўтвараецца ад гайдання паверхні вады.
Страціў – потерял, застацца без каго-небудзь, чаго-небудзь, не захаваць, не зберагчы што-небудзь.
Мкнуцца –мчаться, хутка рухацца, накіроўвацца куды-небудзь.
4.Чытанне верша вучнямі
-Зараз прачытайце верш самастойна і адкажыце, чаму аўтар называе восень смутнай часінай? Лета замірае, рэчка сірацее, птушкі адлятаюць, і здаецца нібы сам нешта стараціў.
— Як вы разумееце выразы “сцелюцца валокны”, “замірае лета”, “сірацее рэчка”?
— Становіцца ціха, холадна, сумна. Птушкі не спяваюць, людзі на рэчцы не гамоняць.
-Знайдзіце словы з памяншальна-ласкальным значэннем і зачытайце іх.
-Знайдзіце метафары, параўнанні ў гэтым вершы.
Выбарачнае чытанне.
-Прачытайце радкі, дзе апісваецца, як знікае з вачэй жураўліны клін.
-Дык чаму жураўлі адлятаюць у вырай?
-Што выклікае пачуццё суму ў аўтара? Што яго радуе?
-Знайдзіце рыфмаваныя словы?
-Як вы лічыце, што страціў аўтар?
СКЛАДАННЕ ПАРТЫТУРЫ. ( 3 слупок без паўз, апавядаецца пра жураўлёў)
— Прачатайце верш выразна, паспрабуйце перадаць пачуццё развітання.
Выразнае чытанне верша вучнямі.
Вучань-настаўнік. Пад музыку
Вучань-вучань. Пад музыку
— Якія карціны восені малюе паэт? Якія фарбы, гукі ён перадае? Слайд 12
-А вы бачылі як адлятаюць жараўлі?
Слайд 11, відэа “Адлёт жураўлёў”
Фізкультхвілінка зрокавая – малюнкі ў розных мясцінах
Апенькі, журавель, вавёрка, вожык, верас.
5. М. Пазнякова “Клёны” (Слайд 13)
-Міхась Пазнякоў, беларускі пісьменнік, паэт, перакладчык напісаў прыгожы верш пра восень. Зараз я прапаную вам самастойна прачытаць яго верш “Клёны” і адказаць на пытанне:
-Якое пачуццё ўзнікла ў вас пры чытанні?
Самастойнае чытанне верша.
-Якое пачуццё ўзнікла ў вас пры чытанні?
— Ці падобна яно на пачуцце, выкліканае папярэднім вершам?
У вершы “Клёны” іншы настрой: вясёлы, радасны.
— Чым радуе клён у хмурную восень? Клён радуе сваёй прыгажосцю і нібы асвятляе і сагравае ўсё навакол.
-З чым параўноўвае аўтар восень (музыка), а клён (далоні)?
—Якія словы дапамагаюць нам уявіць восень, клёны, лісты як жывыя істоты?
-Прачытайце верш выразна, падкрэслівая асаблівы настрой твора.
Падрыхтоўка да выразнага чытання
Вучні чытаюць верш і самастойна вызначаюць мэту выразнага чытання (што трэба перадаць слухачам пры чытанні), пад кіраўнітвам настаўніка вызначаюць паўзы, тон, лагічны націск.
Конкурс на лепшага чытальніка на фоне музыкі.
— Якія прыкметы, фарбы, гукі?
-Параўнайце карціны восені, якія адлюстраваны ў гэтых вершах. Што іх аб’ядноўвае і чым яны адрозніваюцца?
6. Замацаванне па тэме.
Работа ў групах. СЛАЙД 14
-На ўроку вы чыталі вершы, слухалі музыку, апісвалі карціну, глядзелі на фотаздымкі, а зараз я вам прапаную папрацаваць творчы.
1 група. Скласці сінквейн на тэму “Восень”.
Сінквейн – белы верш, які складаецца з пяці радкоў і напісаны згодна з алгарытмам:
1-ы радок – тэма
2- і радок – два прыметнікі
3-і радок – тры дзеясловы
4-ы радок – выраз, сказ з чатырох слоў, які адлюстроўвае нашы адносіны да тэмы
5-ы радок – слова-сінонім да тэмы.
2 група. Злучыць стрэлкамі прыкметы восені.
|
Жоравы ляцяць высока — |
а лес залоціць. |
|
Кастрычнік ходзіць па краю, |
зіма яшчэ далёка. |
|
Восень кажа — пазалачу, |
работ восем. |
|
Верасень пахне яблыкамі, |
гоніць птушак з гаю. |
|
Кастрычнік зямлю балоціць, |
а зіма — як захачу. |
|
Увосень — |
а кастрычнік капустай. |
3 група. Скласці невялікае апавяданне «Восень», карыстаючыся пошукавай табліцай.
7. Дамашняе заданне. Слайд 15
— Да наступнага ўроку вым трэба вывучыць на памяць верш Я. Коласа “Адлёт жураўлёў”, мы правядзем конкурс на лепшага чытальніка.
8. Вынікі ўрока.
— Якой бачуць восень паэты? Якой бычыце яе вы? Усе бачуць восень па рознаму: каму яна хмурная, шэрая і сумная, каму залатая, прыгожая і ласкавая.
— З якімі творамі пазнаёміліся сёння на ўроку? Якуб Колас “Адлёт жураўлёў”; Міхась Пазнякоў “Клёны”.
Гульня “Журналіст”
— Сёння інтарв’ю бярэ Алена.
9.Рэфлексія
— Наш урок падыходзіць да канца СЛАЙД 16
Малюе восень лісце акварэллю
ды круціць ветрам каляровы рой,
чырвоны тон пераплятае зелень,
красуюць дрэвы ў ткані залатой.
— Гэты урачысты момант і падвёў наш урок да заканчэння.
— Вы спадабаліся мне за ўважлівасць, стараннасць, працавітасць.
— Ці спадабаўся вам урок?
СЛАЙД 17
Сваёй працай на уроку я:
Задаволены, таму што…
Не зусім задаволены, таму што…
Я не задаволены, таму што…
-Чым ён вас узбагаціў
— Скажам уроку : да пабачэння! А каб успамінаўся ён вам, вазьміце на памяць сабе па лісточку. Палажыце ў падручнік па чытанню. Няхай суправаджае ён вас кожны ўрок, напамінаючы цёплыя асеннія дзянькі.
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
кружыць гаспадарыць спяваць маўчаць збіраць свісцець спяваць заміраць халадзець ззяе |
прыгожы стракаты залаты шчодры працавіты гнілы багаты даждлівы спелы дробны |
прыйсці размаляваць марасіць дараваць заўважаць сцеліцца ткаць заціхаць апранаць рыхтаваць |
сыры рознакаляровы крыклівы ранні пахмурны цёплы сонечны смутны позні маркотны |
палі лугі аблокі вецер лісце павуцінне шэрань туман барва лістапад |
|
2 |
чараўніца чарадзейка мастачка гаспадыня прыгажуня усміхацца чуваць дапамагаць сумленны бурштанавы |
смутна сонечна пахмурна даждліва высока нізка рэдка шчодра маркотна апенькі |
верасень лужыны паветра журавы вожык птушкі вырай вавёрка працавіты |
смутак радасць страта дзіва прыгажосць наваколле сушыць лятаюць упёрты |
убор золата дыван блакіт мясцовасць клін гразь кастрычнік грыбы |
Гульня “Знайдзі памылку”
Перабірае лапкамі вожык па сцяжынцы, нясе пяць лісткоў, тры з бакоў, два на загрыўку. Вожыку гэта няцяжка: у пяць разоў болей панёс бы. Але ж іголкі рэдкія, шчыльныя. Лісце на іх добра наколваецца. Усё роўна як грабянём тканіну нам пратыкаць.
Тэма: Прыметы восені. Якуб Колас “Адлёт жураўлёў”; Міхась Пазнякоў “Клёны”.
Мэта: Пачаць знаёмства з новай часткай; удасканальваць правільнае, асэнсаванае, беглае чытанне; развіваць уменне выкарыстоўваць сродкі выразнага чытання, назіраць за рыфмай вершаў, вызначаць іх агульны эмацыянальны настрой, узнаўляць мастацкія вобразы праз слоўнае маляванне карцін прыроды; выхоўваць любоў да прыроды.
Тып урока: Камбінаваны.
Абсталяванне: падручнік “Літаратурнае чытанне” 4 клас.
Ход урока
Арганізацыйны момант.
— Пачынаем урок літаратурнага чытання. Сядайце, калі ласка.
Паведамленне тэмы ўрока. Уступная гутарка.
— Сёння на ўроку мы пачынаем вывучаць новы раздзел падручніка. А каб даведацца, аб чым будзе ісці гаворка, паслухайце і адгадайце загадку.
Апусцелі палі,
Хлеб у свірны звязалі,
Дождж палівае, шпак не спявае…
Калі гэта бывае?
— Восенню.
— Прачытайце тэму раздзела (тэма раздзела “Прыметы восені” запісана на дошцы). Якой пары года будуць прысвечаны творы ў гэтым раздзеле?
— Творы ў гэтым раздзеле будуць прысвечаны восені. Творы пра восень.
— Адкрыйце і прачытайце эпіграф да тэмы. Пра які восеньскі агонь гаворыць С. Дзяргай? Якія змены адбываюцца ў прыродзе восенню?
— Восеньскі агонь – гэта маецца на ўвазе змена колера лісце. Восенню цямнее неба, становіцца халодна, некаторыя жывёлы рыхтуюцца да спячкі.
Знаёмства з новым творам.
— Адкрыем падручнікі на старонке 16. Прачытайце назву верша. Хто яго аўтар?
— Я. Колас “Адлёт жураўлёў”.
— Што мы ведаем пра Я. Коласа? Якія яго творы вывучалі? (Адказы вучняў.)
Чытанне верша Я. Коласа “Адлёт жураўлёў” настаўнікам.
— Які настрой абудзіў у вас верш? Чым выклікана гэта пачуцце?
— Верш выклікаў сумнае пачуцце.
Работа над творам.
— Зараз прачытайце верш самастойна і адкажыце мне, чаму аўтар называе восень смутнай часінай?
— Лета замірае, рэчка сірацее, птушкі адлятаюць, і здаецца нібы сам нешта стараціў.
— Як вы разумееце выразы “замірае лета”, “сірацее рэчка”?
— Становіцца ціха, холадна, сумна. Птушкі не спяваюць, людзі на рэчцы не гамоняць.
— Якія карціны восені малюе паэт? Якія мастацкія сродкі для гэтага выкарыстоўвае? Знайдзіце словы з памяншальна-ласкальным значэннем і зачытайце іх. Прачытайце радкі, дзе апісваецца, як знікае з вачэй жураўліны клін.
Выбарачнае чытанне.
— Прачатайце верш выразна, паспрабуйце перадаць пачуццё развітання.
Выразнае чытанне верша вучнямі.
— А зараз я прапаную вам самастойна прачытаць верш М. Пазнякова “Клёны”. Якое пачуццё ўзнікне ў вас, калі прачытаеце гэты верш? Ці падобна яно на пачуцце, выкліканае папярэднім вершам?
— У вершы “Клёны” іншы настрой: вясёлы, радасны.
— Чым радуе клён у хмурную восень?
— Клён радуе сваёй прыгажосцю і нібы асвятляе і сагравае ўсё навакол.
— Прачытайце верш выразна, падкрэслівая асаблівы настрой твора.
Выразнае чытанне верша вучнямі.
— Якія малюнкі можна намаляваць да гэтага верша? Параўнайце карціны восені, якія адлюстраваны ў гэтых вершах. Што іх аб’ядноўвае і чым яны адрозніваюцца?
Моўнае маляванне.
Вынікі ўрока. Дамашняе заданне.
— Якой бачуць восень паэты? Якой бычыце яе вы?
— Усе бачуць восень па рознаму: каму яна хмурная, шэрая і сумная, каму залатая, прыгожая і ласкавая.
— З якімі творамі пазнаёміліся сёння на ўроку?
— Якуб Колас “Адлёт жураўлёў”; Міхась Пазнякоў “Клёны”.
— Да наступнага ўроку вым трэба вывучыць на памяць верш Я. Коласа “Адлёт жураўлёў”, мы правядзем конкурс на лепшага чытальніка.
Паважаныя сябры! Калі вам падабаецца наш рэсурс і вы знайшлі яго карысным, прапануйце Добрага настаўніка сваім сябрам і знаёмым з дапамогай кнопак сацыяльных сетак. А таксама не саромцеся пакідаць свае водгукі, пажаданні і прапановы. Дзякуй!