Мая сям’я — самае дарагое, што ў мяне ёсць. Сям’я ў нас невялікая — чатыры чалавекі. Самы лепшы, самы дарагі чалавек — гэта мама. Яе клічуць Наташа. Мама — чалавек, які падтрымае і заўсёды зразумее. Я вельмі люблю яе і хачу сказаць усім сваім паводзінамі, што я яе люблю больш за жыццё. Я ведаю ўсе яе думкі, жаданні, пачуцці. І гора, і радасць мамы адгукаецца ў маім сэрцы. Кожная клопат, праблема становіцца ранняй маршчынкі, сівым валасінкай. Матуля, я буду вельмі старацца, каб ты не старэла, каб радавалася і ганарылася мною. Я — твая часцінка, таму мы так добра разумеем адзін аднаго, мы любім адзін аднаго. А яшчэ ў мяне ёсць тата Валодзя і сястра Даша. Я люблю свайго татачку і Дашу. Мая старэйшая сястра дапамагае захоўваць таямніцы, клапоціцца пра мяне. А татачка клапоціцца пра ўсіх нас. У нас ёсць шмат сваякоў, якія нас не забываюць: тэлефануюць, прыязджаюць, дапамагаюць. Яны з намі і ў бядзе, і ў радасці. У мяне ёсць яшчэ бабуля і дзядуля. Дзядуля быў вязнем канцлагера падчас вайны. Жыццё ў яго была цяжкая, але ён выстаяў і захаваў у сабе дабрыню да людзей, радасць жыцця. На жаль, я не ведаю ўсіх сваіх сваякоў. Не ведаю, хто былі мае пра-пра- прабабулі і дзядулі, я не ведаю, чым яны займаліся, пра што марылі, што любілі. Але заўсёды імкнуся спытаць у бацькоў, даведацца што-небудзь пра тых людзей, якія жылі даўно. У дрэва ёсць карані, ў куста ёсць карані, нават у сціплай рамонкі ёсць карэньчык. Вось і ў чалавека ёсць карані — гэта яго продкі. Карані, якія трымаюць, дапамагаюць, без якіх нельга ні жыць, ні дыхаць. Нашы продкі прайшлі праз вайну, пакуты, смерць, каб мы маглі хадзіць па зямлі, слухаць спевы птушак, смяяцца, радавацца сонцу. Галоўнае, каб больш ніколі не паўтарылася гэтая жудасная вайна. Хай ніколі больш не свішчуць кулі, хай больш не плачуць дзеці, няхай усе будуць жывыя і здаровыя! Вельмі хачу, каб над намі заўсёды ззяла сонейка, сінела неба маёй Радзімы. Я жыву ў маленькай краіне — Беларусі. Сама назва кажа пра тое, якая яна чыстая, светлая. Такія ж у ёй жывуць людзі. Колькі ў нас прыгожых рэк, азёр, лясоў. У Беларусі ёсць вельмі вялікае возера — Нарач. Яго называюць беларускім морам. А колькі ў нас старадаўніх помнікаў, якія цяпер рэстаўруюць! Няхай людзі з усяго свету прыязджаюць, любуюцца нашай краінай! Але самай галоўнай славутасцю нашай краіны з’яўляюцца людзі. Беларусы працавітыя, стрыманыя, шчодрыя, заўсёды прыйдуць на дапамогу ў бядзе. Беларусы вельмі мяккія людзі, уважлівыя, паважаюць меркаванне іншых. Але калі пяройдзеш мяжу — беларус пакажа сябе, як паказаў падчас Вялікай Айчыннай вайны, пакажа на што ён здольны, каб абараніць сябе ад ворага. Бацькі, род, Радзіма — усе тры словы звязаныя паміж сабой. Усе словы маюць адзін корань. Радзіма пачынаецца для нас з бацькоў, з сям’і і становіцца вельмі вялікім, галоўным сэнсам нашага жыцця. Радзіма — гэта мой дом, куды я буду вяртацца зноў і зноў, нават калі паеду вельмі далёка.
Многія людзі цікавяцца гісторыяй свайго роду, збіраюць звесткі пра сваіх продкаў, многія хацелі б разабрацца ў роднасных сувязях, прыцягнуць да гэтага блізкіх. Я думаю, усе мы хочам ведаць як мага больш пра нашых продкаў. Акрамя таго, вывучаць гісторыю сваёй сям’і вельмі пазнавальна. Навука, якая займаецца вывучэннем радаводу, называецца генеалогіяй.
Мне здаецца, сям’я вельмі важная ў жыцці кожнага чалавека. Шчаслівы той, хто мае моцную, дружную сям’ю. Бо гэта не толькі дом, у які заўсёды хочацца вярнуцца. Гэта яшчэ і клопат, разуменне, цёплае плячо. Толькі родныя людзі падтрымаюць у цяжкую хвіліну, падкажуць , як паступіць .
Сям’я — гэта не толькі бацькі, дзеці, цёткі, дзядзькі. Гэта бабулі, дзядулі, прабабулі, прабабулі — гэта значыць продкі, наша роднае карэнне. Кожнае пакаленне перадае свой вопыт, традыцыі, якія складаюцца ў сямейныя каштоўнасці. Адна з умоў захавання моцнай сям’і — веданне, захаванне і перадача гэтых каштоўнасцяў новаму пакаленню.
Па-мойму, важна ведаць сваё радаводнае дрэва: месца і год нараджэння, род заняткаў, нацыянальныя карані продкаў. Бо гэта гісторыя сям’і, якая захоўваецца ў памяці кожнага. Мы абавязаны жыццём сваім маме і таце, яны — сваім бацькам. Атрымліваецца своеасаблівы ланцуг. І чым ён даўжэй, тым старажытнае род, тым цікавей яго вывучаць. Пры гэтым можна натыкнуцца на важныя факты. Напрыклад, калі нейкая прафесія (лекара, каваля, пекара, музыкі) перадаецца з пакалення ў пакаленне, перадаюцца майстэрства і талент, закладзены ў генах, то можна казаць аб сямейным справе або цэлай дынастыі. Ці гэта не прадмет гонару нашчадкаў такой сям’і? Ці нехта з продкаў мог прымаць удзел у важнай гістарычнай падзеі, напрыклад, змагацца за Радзіму ў гады Вялікай Айчыннай вайны. Такімі продкамі трэба не проста ганарыцца, але і шанаваць святую памяць пра іх. Носьбіту кожнага роду , вядома , ёсць пра што распавесці сябрам , а потым і сваім дзецям.
Мне важная гісторыя майго роду, біяграфія членаў маёй сям’і. Яшчэ ў дзяцінстве я любіў слухаць апавяданні бабулі аб мінулым.
Мая мама — Валянціна Фёдарава (Шокава ). Нарадзілася ў 1964 годзе ў Сыктыўкары, вобласць Комі. Тата — Вадзім Фёдараў. Нарадзіўся ў 1965 годзе ў горадзе Северскі Томскай вобласці. Бацькі пазнаёміліся ў Санкт — Пецярбургу, калі вучыліся ў Політэхнічным універсітэце. Пазней яны пераехалі ў Літву, дзе ў 1989 годзе нарадзіўся я.
У сярэдніх класах мяне зацікавіла паходжанне нашага прозвішча. Мой дзядуля Аляксандр Аляксандравіч Фёдараў расказаў, што прозвішча наша распаўсюджанае, раней у вёсках імем бацькі называлі дзяцей (напрыклад, Іван, Філіпаў сын). Гэтак жа прозвішчы ўзнікалі па назве прафесій, роду заняткаў ( Кушняроў, Купцоў, Конюхаў ) .
Аляксандр Аляксандравіч Фёдараў працаваў слесарам на заводзе пяцьдзесят гадоў у Северскі. Бабуля Наталля Іванаўна Фёдарава (Козіна) была патомны краўчыхай, працавала на швейнай фабрыцы «Прамень» у горадзе Северскі. У гады Вялікай Айчыннай вайны фабрыка вырабляла ваўняную тканіну для ваеннага абмундзіравання. У пасляваенныя гады «Прамень» паступова стаў буйным прамысловым прадпрыемствам. Там бабуля доўгі час была намеснікам начальніка цэха па перапрацоўцы воўны.
Бацькі маёй мамы, ШокавыАндрэй Іванавіч і Аляўціна Дзмітрыеўна, зараз жывуць у Сыктыўкары. Яны абодва маюць медыцынскую адукацыю. Бабуля — медыцынская сястра . Дзед — урач- ветэрынар. Аб паходжанні дзявочай прозвішчы маёй мамы я пакуль не ведаю. Але дзед распавядаў, што яго бацька, Шокаў Іван Мікалаевіч, і бацька яго бацькі былі каняводы, гэта значыць таксама прафесію звязалі з жывёламі.
Тата і мама вырашылі не ісці па шляху сваіх бацькоў, яны абралі іншы шлях : абодва далёка з’ехалі ад дома ў пошуках свайго лёсу .
Наша сям’я зараз вельмі вялікая. І геаграфія ў яе таксама шырокая . У мамы дзве сястры — Кацярына Палякова (Шокава) і Ніна Мельнікава (Шокава жывуць у Маскве. У цёткі Каці і яе мужа Дзяніса Палякова ёсць сыны Антон і Зміцер. У таты ёсць брат Анатоль, які зараз жыве са сваёй сям’ёй у Северскі. У яго і жонкі Наталлі таксама двое сыноў — Максім і Аляксандр. Максім пасля службы ў арміі застаўся жыць і працаваць ва Уладзівастоку. Аляксандр збіраецца пасля ўніверсітэта з’ехаць Маскву.
Такім чынам, я спадзяюся, наш род не спыніцца. Я з’яўляюся адным з яго прадаўжальнікаў. Магчыма, маё захапленне радаводу перарасце ў сур’ёзны занятак, і я змагу перадаць ужо сваім дзецям усё, што даведаюся сам.
Я думаю, нашы продкі былі б нам ўдзячныя за ўспаміны пра іх, за тое павагу, якое мы да іх адчуваем. А для гэтага не важныя знатныя карані і спадчыны, не патрэбныя і паперы, гэта пацвярджаюць. Няма патрэбы капацца ў архівах. Усе неабходныя архівы ў нас пад бокам — гэта нашы бацькі і сваякі ! А многія з іх, часам , ведаюць несувымерна больш пра нас , чым усе архівы свету, разам узятыя.
Сям’я — важнае слова ў жыцці кожнага чалавека. Усе людзі розныя, і сем’і ў іх таксама розныя. У кожнай сям’і ёсць свае традыцыі, героі, можа быць, нават дынастыі, напрыклад, як у мяне. Але пра гэта крыху пазней.
Для пачатку я хацела б расказаць пра майго тату. Ён вайсковец, удзельнік баявых дзеянняў у Афганістане. Аднойчы тата прынёс з працы свой парадны мундзір, і калі я ўбачыла яго ў ім, была вельмі здзіўлена. На мяне глядзеў не той добры тата ў хатнім халаце з газетай у руках — на мяне глядзеў баявы афіцэр, гатовы любой цаной абараняць не толькі сваю сям’ю, але і краіну. У гэты момант мяне перапоўніла пачуццё радаснай трывогі, гонару за тое, што гэта мой тата, мой родны тата. Гэтыя эмоцыі нельга перадаць словамі, гэта можна толькі адчуць, і я ніколі іх не забуду.
Як я і сказала, у сям’і можа быць свая дынастыя. У маёй сям’і ёсць дынастыя ўрачоў. Я нездарма называю гэта дынастыяй, таму што па лініі маці ў нас вельмі шмат сваякоў-лекараў. Мая прапрабабка, у гонар якой, дарэчы, мяне назвалі, была лекарам-акушэрам на вайне. Мой дзед — хірург, бабуля неўрапатолаг, а мама — урач-лабарант. Я ганаруся тым, што я дачка патомных лекараў, і хачу таксама быць лекарам, хоць мама мяне ад гэтага ўсяляк адгаворвае.
Яшчэ ў мяне ёсць родны брат, ён старэйшы за мяне на дзесяць з паловай гадоў. Вядома, розніца досыць вялікая, але гэта не перашкаджае нам мець зносіны і дзеліцца сакрэтамі. Мы вельмі блізкія. З ім весела і вельмі надзейна. Бывае, мы сварымся, але тут жа мірымся, а хвілін праз дзесяць гучна смяемся, таму што сварка была з-за дробязі. Я яго вельмі люблю і стараюся клапаціцца пра яго, як толькі магу. Напрыклад, абараніць яго, калі раптам мама будзе лаяць, памыць за ім посуд і г.д. Свой клопат я праяўляю больш актыўна, чым ён. У яго хутчэй гэта ўнутры, і мне часам здаецца, што клопату зусім няма. Але гэта не так. Ён вельмі за мяне перажывае, не менш, чым бацькі. Не так даўно я трапіла ў бальніцу, брат тэлефанаваў мне кожны дзень і стараўся прыязджаць да мяне часцей, нягледзячы на тое, што ў яго вельмі шмат працы і яна знаходзіцца на іншым канцы горада. Я была прыемна, вельмі прыемна здзіўлена, і мяне гэта кранула да глыбіні душы.
Уся сям’я вельмі любіць актыўны адпачынак. Мы стараемся не сядзець дома на выходных, а куды-небудзь хадзіць або ездзіць. Гэта можа быць выезд за горад, паход у тэатр, басейн, боўлінг, катанне на каньках або паход па крамах. У нас нават ёсць такая сямейная традыцыя: узімку кожныя выхадныя мы ходзім у басейн пад адкрытым небам. Гэта вельмі выдатна. Уся сям’я ў зборы, мы гутарым, смяёмся і проста прыемна праводзім час разам. Нягледзячы на нашы невялікія, сваркі я сваю сям’ю вельмі люблю і шаную яе. Ці хачу я сям’ю, падобную на маю? Калі шчыра, я ніколі не задумвалася пра гэта, і будаваць нейкія планы на будучыню мне не хочацца. Ніхто не ведае, як павернецца жыццё, які будзе мой муж і колькі ў мяне будзе дзяцей. Але адно я ведаю дакладна — я хачу дружную сям’ю. Сям’ю, якая не пакіне ў бядзе, падтрымае і якая проста будзе паважаць і любіць мяне. Яшчэ ў 7 класе я напісала наіўны (цяпер я гэта бачу) верш, прысвечаны маці як захавальніцы сямейнага шчасця. Але некалькі радкоў працытую, яны пра даверы і адкрытасці. У сям’і гэта галоўнае! Нам няма каму душой адкрыцца… Няма з кім таямніцай падзяліцца. Але ёсць маміна плячо — і ў сэрцы адразу горача!..