Вітаўт песня пра зубра сочинение

Век залатым той названы па простай прычыне: дзяржаўца Перад багаццем і шчасцем зямным пастаянна
Ставіў багацце духоўнае — злата дзяржавы.
М. Гусоўскі
У творчай спадчыне нашага славутага зем-ляка Міколы Гусоўскага асобае месца займае паэма «Песня пра зубра». Гэты твор, дзякую-чы таленту і багатаму жыццёваму вопыту па-эта, стаў песняй яго сэрца, гімнам Бацькаў-шчыне, кнігай жыцця зямлі нашай роднай.
У паэме раскрываюцца вобразы двух улада-роў Вялікага княства Літоўскага — Жыгімон-та і Вітаўта. Аднак найболып цікавым і пры-ваблівым*з’яўляецца вобраз князя Вітаўта. Вітаўт выступае ў паэме як дзяржаўны муж, кіраўнік, настаўнік, усебакова развітая асоба.
Княжанне Вітаўта — гэта час гераічных спа-борніцтваў, дзе кожны меў права і вялікія маг-чымасці для здзяйснення подзвігаў і сцвяр-джэння сваёй годнасці. Самым вялікім багаццем уладар лічыў «багацце духоўнае — злата дзяр-жавы». У часы княжання Вітаўта дзяржава дасягнула небывалага росквіту і ўздыму, мела дыпламатычныя сувязі з усімі заходнееўра-пейскімі краінамі. 3 князем Вітаўтам стара-ліся жыць у міры і згодзе многія суседзі. і яны не столькі баяліся яго, колькі паважалі за адвагу, мудрасць, справядлівасць:
Княжанне Вітаўта лічаць усе летапісцы
Росквітпам княстпва Літпоўскага, нашага краю,
і называюць той век залатым.
Вітаўт паказаны ў паэме таксама і ў паўсядзённым жыцці. Ён высакародны, справядлі] вы, чулы чалавек. У адносінах да злачынцаў хабарнікаў — жорсткі і патрабавальны. КнязІ па заслугах шчодра адорваў мужных воінаў-зма-І гароў, але сурова і справядліва караў баязліў| цаў, клятваадступнікаў, ілжывых сведак:
Строга і сурова караў звычкі дурных
людзей. Ён справядлівасць любіў, шанаваў яе
нормы святыя,
Не дазваляў, каб махляр дзесьці абходзіў
закон… Жорстка ўладар катаваў ілжывых
падкупленых сведкаў, 3 тым, каб ніхто надалей суддзям
хлусіць не пасмеў.
3 мэтай падрыхтоўкі сваіх воінаў да барацьбы з ворагам Вітаўт часта наладжваў у пушчы паляванні, якія лічыліся своеасаблівай шко-| лай вайсковага выхавання. Падчас паляванн: воіны вучыліся валодаць кап’ём, рагацінай, лукам. У гэтых дзікіх аблавах на звяроў выпрабоўваўся характар воіна, загартоўваўся яго баявы дух. Галоўнымі якасцямі воіна, на думкі Вітаўта, павінны быць смеласць, адвага, баявое майстэрства.
У вобразе Вітаўта Мікола Гусоўскі паказвае ідэальнага кіраўніка, палітыка і грамадскап дзеяча. У яго вобразе паэт хацеў уславіць свабодную, мужную і адважную асобу, уславіі людзей, шчыра адданых сваёй Бацькаўшчыне.

Век залаты той названы па простай прычыне: дзяржаўца
Перад багаццем і шчасцем зямным пастаянна
Ставіў багацце духоўнае – злата дзяржавы.

М. Гусоўскі

   У творчай спадчыне нашага славутага земляка Міколы Гусоўскага асаблівае месца займае «Песня пра зубра». Гэты твор, дзякуючы таленту і багатаму жыццёваму вопыту паэта, стаў песняй яго сэрца, гімнам бацькаўшчыне, кнігай жыцця зямлі «пад зоркай Палярнай».
   У паэме раскрываюцца вобразы двух уладароў Вялікага княства Літоўскага – Вітаўта і Жыгімонта. Апісанню Жыгімонта – смелага паляўнічага, які першым кідаецца на раз’юшанага звера, – у творы адводзіцца нямнога радкоў. Паэт аддае перавагу Вітаўту, які выступае ў паэме як дзяржаўны муж, кіраўнік, выхавацель, многабакова развітая асоба. Відавочным з’яўляецца тое, што пры стварэнні сваёй паэмы Гусоўскі арыентаваўся на добра вядомы яму «Летапісец вялікіх князёў Літоўскіх». «Летапісец» заканчваецца так званай «Пахвалой Вітаўту», у якой высока ацэньваюцца дзяржаўна-палітычныя заслугі князя:

І Вялікі Ноўгарад, і Вялікі Пскоў –
Усе паслухмяны былі вялікаму князю Вітаўту.
Цары і князі ў вялікай прыязні з ім былі,
А іншыя служылі яму і гонар вялікі,
І дары шматлікія прыносілі яму.

   Княжанне Вітаўта – гэта час гераічных спаборніцтваў, дзе кожны меў права і вялікія магчымасці для здзяйснення подзвігаў і сцвярджэння сваёй годнасці. Самым вялікім багаццем уладар лічыў «багацце духоўнае – злата дзяржавы». У часы княжання Вітаўта дзяржава дасягнула небывалага росквіту і ўздыму, мела дыпламатычныя сувязі з усімі заходнееўрапейскімі краінамі. З князем стараліся жыць у міры і згодзе многія суседзі, якія не столькі палохаліся яго, колькі паважалі яго за адважнасць, мудрасць, справядлівасць:

Княжанне Вітаўта лічаць усе летапісцы
Росквітам княства Літоўскага, нашага краю,
І называюць той век залатым.

   Вітаўт паказаны ў паэме ў паўсядзённым жыцці. Ён высакародны, справядлівы, чулы, патрабавальны чалавек, жорсткі ў адносінах да злачынцаў і хабарнікаў. Князь па заслугах і шчодра адорваў воінаў-змагароў, але сурова і справядліва караў баязліўцаў, клятваадступнікаў, ілжывых сведак:

Строга й сурова караў звычкі дурныя людзей.
Ён справядлівасць любіў, шанаваў яе нормы святыя,
Не дазваляў, каб махляр дзесьці абходзіў закон…
Жорстка ўладар катаваў ілжывых падкупленых сведкаў,
З тым, каб ніхто надалей суддзям хлусіць не пасмеў.

   З мэтай падрыхтоўкі сваіх воінаў да барацьбы з ворагам Вітаўт часта наладжваў у пушчах паляванні, якія лічыліся своеасаблівай школай вайсковага выхавання. Палюючы на лясных звяроў, воіны прывучаліся валодаць кап’ём, рагацінай, лукам. У гэтых дзікіх аблавах на звяроў выпрабоўваўся характар воіна, загартоўваўся яго баявы дух. Галоўнымі якасцямі воіна, на думку Вітаўта, павінны быць смеласць, адважнасць, ваяўнічасць, баявое майстэрства.
   Вітаўт быў для М. Гусоўскага ідэалам кіраўніка, палітыка і грамадскага дзеяча. У яго вобразе паэт хацеў уславіць дзейнасць свабоднай, мужнай і адважнай асобы, шчыра адданай сваёй Бацькаўшчыне.

Похожие статьи:

Мікола Чарняўскі → Мікола Чарняўскі — Каго баіцца зубр?

Пераказы → У Белавежскай пушчы

Пераказы → Крэпасць на мяжы

Пераказы → Гаспадар пушчы

Пераказы → Зубрыная сцежка

• | Печать |

Подробности

Категория: Белорусские сочинения

Просмотров: 6752

Вобраз князя Вітаўта ў паэме М. Гусоў-скага «Песня пра зубра»

У творы Міколы Гусоўскага «Песня пра зубра» паэтычная задума выйшла далёка за межы палявання. Важнымі тэмамі паэмы з’яўляюцца апісанне грамадскапалітычнага жыцця сучаснай аўтару пары і ранейшага часу, а таксама ўслаўленне асобы князя Вітаў-та і яго дзейнасці. Мікола Гусоўскі ў сваім творы ідэалізуе вобраз Вітаўта, услаўляе князя як мудрага і дальнабачнага палітыка: Княжанне Вітаўта лічаць усе летапісцы Росквітам княства Літоўскага, нашага краю, I называюць той век залатым… Міжволі ўзнікае пытанне: чаму Мікола Гусоўскі ў сваіх пошуках ідэальнага кіраўніка звяртаецца да міну-лых часоў? Магчыма таму, што ён не мог знайсці такі прыклад сяррд сваіх сучаснікаў.Вобраз Вітаўта намаляваны аўтарам з надзвычайным захапленнем і любоўю. Іменна ў гэтым уладары Гусоўскі ўбачыў увасабленне вайсковай магутнасці і дзяржаўнай велічы княства Літоўскага. Князь Вітаўт паказаны ў паэме ў сваім паўсядзённым жыцці. У той час вельмі часта здаралася, што болынае княства падпа-радкоўвала сабе меншае. Побач жа з Вялікім княствам Літоўскім знаходзіліся такія магутныя дзяржавы, як Маскоўскае княства, Польскае каралеўства, якія не былі супраць таго, каб крыху пашырыць свае межы. А часам яшчз і манголататары рабілі набегі. Пры такіх абставінах князь і яго дружына павінны былі быць «сцяной», за якой хаваліся ў час небяспекі жыхары княства. Разумеючы гэта, Вітаўт старанна рыхтаваў ваю дружыну і княства да будучых войнаў: Сам гартаваны, як меч на кавалдзе паходнай, Вітаўт і знаць не хацеў сабе большага шчасця, Чым гартаваныя ў бітвах бясстрашныя раці.Князь не звяртаў ніякай увагі на паходжанне сваіх юінаў. Для яго галоўным была доблесць кожнага дружынніка:Ох, не любіў баязліўцаў і лестаў з магнатаў!

 Будзь ты магнатам, але калі дрэйфіш у справе, Лёс незайздросны ў такога — пагарда дружыны.

Таксама Вітаўт быў чулым, справядлівым, патрабавальным і жорсткім у адносінах да злачынцаў, хабарнікаў. Усе гэтыя якасці неабходны ўладару, бо інакш просты чалавек не будзе бачыць мяжу паміж добрым і дрэнным. Так, разумеючы, якое яго чакае пакаранне, разумны ніколі не пераступіць закон. Аб вышэйадзна-чаных якасцях князя Вітаўта Мікола Гусоўскі піша:Строга і крута судзіў, і пры тым — справядліва…  Прагнасць нажыцца пад шыльдаю варты закона, Сквапнасць — загрэбці кавалак у бліжняга зрота —  Ён тыранічнымі сродкамі так пратараніў,  Што на еякі нават завад іх выееўся ў княстве.  Кім бы і чым бы ні быў ён пры іншых заслугах,  Нават за гэта адно я пяю яму славу.У сваёй «Песні пра зубра» Мікола Гусоўскі параўноўвае магутнасць зубра і веліч асобы князя Вітаўта. Аўтар адносіцца да знакамітага ўладара княства Літоў-скага з відавочнай сімпатыяй і вялікай пашанай.

Вобраз Вітаўта ў паэме «Песня пра зубра»

Кожны народ не без роду і племя і мае   

Летапіс свой і гісторыі след на старонках.

М. Гусоўскі

Мікола Гусоўскі — наш славуты зямляк эпохі Адраджэння. Ён напісаў тры паэмы і больш за дзесяць вершаў. Але самы ўдалы яго твор, якому былі забяспечаны доўгае жыццё і вялікая слава, — гэта «Песня пра зубра». Гэта паэма стала песняй сэрца паэта, гімнам бацькаўшчыне, паэмай жыцця «зямлі пад белымі крыламі». У паэме на вобразе зубра паказваецца ўся прыгажосць беларускай прыроды, яе разнастайнасць. У творы апісваецца лёс беларускага народу, яго звычаі, жыццё. Аўтар піша аб росквіце Вялікага Княства Літоўскага, якое знаходзілася пад кіраўніцтвам вялікага князя Вітаўта.

Княжанне Вітаўта лічаць усе летапісцы

Росквітам княства Літоўскага, нашага краю,

І называюць той век залатым.

Нават праз столькі гадоў пасля смерці Вітаўта яго ўзвялічваюць, памятаюць, паважаюць. Для Міколы Гусоўскага Вітаўт з’яўляецца ідэалам кіраўніка дзяржавы. Так лічым і мы, прачытаўшы паэму. Вітаўт быў князем, якога баяліся нават кіраўнікі буйнейшых за ВКЛ дзяржаў. Ён быў грозны:

Нават татарын, пакорліва ўнурыўшы голаў,

Лук свой зламаны яму аддаваў…

 У паэме аўтар стварае вобраз мудрага, грознага, сумленнага і справядлівага кіраўніка, які даў сваёй дзяржаве новае жыццё.

Перад багаццем і шчасцем зямным пастаянна

Ставіў багацце духоўнае — злата дзяржавы.

 З гэтых радкоў бачна, што ў час кіравання Вітаўта таксама дасягнула росквіту і культура. Князь сам ахрысціўся, падаў народу ўзор.

Князь адчуваў адказнасць за свае словы і ўчынкі. Вітаўту было зсё роўна ці ты селянін, ці багаты магнат, ці просты воін. Ён быў роўны да ўсіх, і калі вінаваты быў багаты магнат, то ён адказваў за свае ўчынкі, як і просты селянін.

 Вось якім кіраўніком быў Вітаўт, што паэма М. Гусоўскага і ў нас выклікае гонар вялікім князем. І М. Гусоўскі славу і ўхвалу аддаў яму поўнаю мерай.

Вобраз князя Вітаўта ў паэме Міколы Гусоўскага «Песня пра зубра»

Век залаты той названы па простай прычыне:

Дзяржаўца

Перад багаццем i шчасцем зямным пастаянна

Ставiў багацце духоўнае — злата дзяржавы.

М. Гусоўскi

У творчай спадчыне нашага славутага земляка Мiколы Гусоўскага асаблiвае месца займае «Песня пра зубра». Гэты твор, дзякуючы таленту i багатаму жыццёваму вопыту паэта, стаў песняй яго сэрца, гiмнам бацькаўшчыне, кнiгай жыцця зямлi «пад зоркай Палярнай». У паэме раскрываюцца вобразы двух уладароў Вялiкага княства Лiтоўскага — Вiтаўта i Жыгiмонта. Апiсанню Жыгiмонта — смелага паляўнiчага, якi першым кiдаецца на раз’юшанага звера, — у творы адводзiцца нямнога радкоў. Паэт аддае перавагу Вiтаўту, якi выступае ў паэме як дзяржаўны муж, кiраўнiк, выхавацель, многабакова развiтая асоба. Вiдавочным з’яўляецца тое, што пры стварэннi сваёй паэмы Гусоўскi арыентаваўся на добра вядомы яму «Летапiсец вялiкiх князёў Лiтоўскiх». «Летапiсец» заканчваецца так званай «Пахвалой Вiтаўту», у якой высока ацэньваюцца дзяржаўна-палiтычныя заслугi князя: I Вялiкi Ноўгарад, i Вялiкi Пскоў — Усе паслухмяны былi вялiкаму князю Вiтаўту. Цары i князi ў вялiкай прыязнi з iм былi, А iншыя служылi яму i гонар вялiкi, I дары шматлiкiя прыносiлi яму. Княжанне Вiтаўта — гэта час гераiчных спаборнiцтваў, дзе кожны меў права i вялiкiя магчымасцi для здзяйснення подзвiгаў i сцвярджэння сваёй годнасцi. Самым вялiкiм багаццем уладар лiчыў «багацце духоўнае — злата дзяржавы». У часы княжання Вiтаўта дзяржава дасягнула небывалага росквiту i ўздыму, мела дыпламатычныя сувязi з усiмi заходнееўрапейскiмi краiнамi. З князем старалiся жыць у мiры i згодзе многiя суседзi, якiя не столькi палохалiся яго, колькi паважалi яго за адважнасць, мудрасць, справядлiвасць: Княжанне Вiтаўта лiчаць усе летапiсцы Росквiтам княства Лiтоўскага, нашага краю, I называюць той век залатым. Вiтаўт паказаны ў паэме ў паўсядзённым жыццi. Ён высакародны, справядлiвы, чулы, патрабавальны чалавек, жорсткi ў адносiнах да злачынцаў i хабарнiкаў. Князь па заслутах i шчодра адорваў воiнаў-змагароў, але сурова i справядлiва караў баязлiўцаў, клятваадступнiкаў, iлжывых сведак: Строга й сурова караў звычкi дурныя людзей. Ён справядлiвасць любiў, шанаваў яе нормы святыя, Не дазваляў, каб махляр дзесьцi абходзiў закон… Жорстка ўладар катаваў iлжывых падкупленых сведкаў З тым, каб нiхто надалей суддзям хлусiць не пасмеў. З мэтай падрыхтоўкi сваiх воiнаў да барацьбы з ворагам Вiтаўт часта наладжваў у пушчах паляваннi, якiя лiчылiся своеасаблiвай школай вайсковага выхавання. Палюючы на лясных звяроў, воiны прывучалiся валодаць кап’ём, рагацiнай, лукам. У гэтых дзiкiх аблавах на звяроў выпрабоўваўся характар воiна, загартоўваўся яго баявы дух. Галоўнымi якасцямi воiна, на думку Вiтаўта, лавiнны быць смеласць, адважнасць, ваяўнiчасць, баявое майстэрства. Вiтаўт быў для М. Гусоўскага iдэалам кiраўнiка, палiтыка i грамадскага дзеяча. У яго вобразе паэт хацеў уславiць дзейнасць свабоднай, мужнай i адважнай асобы, шчыра адданай сваёй Бацькаўшчыне.

Сачыненне-разважанне. Тэма Радзімы ў “Песні пра зубра”

Кожны народ не без роду і

племя мае

Летапіс свой і гісторыі след

на старонках.

М. Гусоўскі

Мікола Гусоўскі – наш славуты зямляк эпохі адраджэння, сучаснік Францішка Скарыны. Дакладных звестак пра год і месяц нараджэння, ні колькі жыў, ні калі памёр паэт не захавалася. Не вызначана пакуль што і месца на беларускай зямлі, дзе нарадзіўся і жыў першы перыяд свайго жыцця Мікола гусоўскі, бо паселішчаў і рэк з назвамі Гусаў, Уса, Усава на Беларусі вельмі шмат. Несумленна толькі адно: паэт з Гусава нарадзўся на беларускай зямлі Вялікага княства Літоўскага. Пра першы перыяд яго жыцця звычайна мяркуюць па зместу паэмы “Песня пра зубра”, у якой яскрава і маляўніча расказваецца пра уражанні ў дзяцінстве і юнацтве, пра сумесныя з бацькам заняткі. Як і бацька, Мікола меў дачыненне да паляўнічай справы. Ён сам сведчыць ў паэме, што быў добра напрактыкаваны ў звярыных ловах, паляванні на розных дзікіх жывёл, ведаў іх паводзіны.

Пяру М. Гусоўскага належыць тры паэмы, больш за дзесяць вершаў. Самы удалы твор, якому людзі прадказвалі доўгае жыццё і вялікую славу, — паэма “Песня пра зубра” /поўная назва “Песня пра постаць, дзікі нораў зубра і паляванне на яго”). Паэма “Песня пра зубра” напісана удалечыні ад радзімы па просьбе папы Льва Х, які хацеў пачуць праўдзівае паэтычнае слова пра паляванне на зуброў. Напісана паэма на лацінскай мове – на той час мове навукі, культуры, міжнародных зносін у Еўропе. На беларускай мове “Песня пра зубра” з’явілася ў другой палове 60-х гг. У перакладзе Язэпа Семятона. У 1994 годзе чытач змог пазнаёміцца з новым варыянтам славутага твора ў перакладзе У. Шатопа.

Гэтая паэма прасякнута любоўю паэта да роднага краю, глыбокім адчуваннем радзімы як месца адзінага і непаўторнага. У паэме аўтар глядзіць на сваю радзіму нібы збоку і імкнецца уславіць усё тое, з чым яго свядомасці асацыіруецца вобраз Беларусі, роднай зямлі. Аўтар зачарованна любуецца пушчай, дзе прайшлі яго дзяцінства і юнацтва, захапляецца “дзівосным прыстанкам загадак і цудаў”. Наш скарб – гэта нашы лясы, “наша скарбонка і свіран”. Лес і прырода для паэта – “эліксір маладосці, бадзёрасці духу”. Як справядліва адзначае В. Дарашкевіч: “Для Гусоўскага прырода – усенародны здабытак і крыніца здароўя, радасці, выхавання высокіх патрыятычных і эстэтычных пачуццяў”.

Дзякуючы таленту і багатаму жыццёваму вопыту паэта паэма стала песняй яго сэрца, гімнам бацькаўшчыне, паэмай жыцця зямлі “пад зоркай Палярнай”. М. Гусоўскі ў сваёй паэме не толькі апісаў зубрыныя ловы. Ён стварыў узнеслую песню пра беларускую зямлю, пра тое, чым яна багата, пра яе людзей, іх думы і пачуцці, пра прыроду, жывёльны свет гэтага цудоўнага краю. Паэма вучыць нас любові да роднай зямлі, да свайго народа, яго гісторыі, культуры, нацыянальных традыцый, любові і павазе да іншых народаў і іх культур. Паэма заклікае сумленна жыць, змагацца за справядліваць і праўду, весці няспынную барацьбу за мір і свабоду, за святло і шчасце.

Няпростымі і нялёгкімі дарогамі ішла “Песня пра зубра” да нас, сёняшніх яе чытачоў. Яна раскрыла свае духоўныя багацці перад здзўлёным чытачом ва ўсю сілу і моц таленту свайго творцы. Паэма заняла пачэснае месца сярод іншых самых вялікіх дасягненняў беларускай літаратуры. Спраўдзілася прадбачанне, выказанная яшчэ ў XIX стагоддзі адным з перакладчыкаў паэмы на нямецкую мову: “Многія народы Еўропы – і тыя, што маюць дзяржаўную незалежнасць, і тыя, што яшчэ спадзяюцца яе атрымаць, — з нязвыклай удзячнасцю пакланіліся б ад сабе і ад нашчадкаў таму свайму сыну, які б пакінуў ім у спадчыну падобны твор, незалежна ад мовы, якой такі твор мог быць напісаны. І першымі сярод іх беспамылкова можна было б назваць славян-беларусаў, старажытная культура якіх яшчэ мала вядома адукаванаму свету, але якія яшчэ ў рамках сумеснай сваёй феадальнай дзяржавы з Літвою мелі такога буйнага паэта, як Нікалай Гусавіян з яго “Песняй пра зубра”. Сёння мы нізка кланяемся свайму геніяльнаму паэту, вялікаму патрыёту Радзімы, таму што ўпершыню ў гісторыі сваёй культуры Беларусь вустамі свайго вялікага сына напрамую гаварыла з іншымі еўрапейскімі народамі аб сваім жыцці, аб сваёй гісторыі.

Сучаснасць і мінуўшчына ў паэме М. Гусоўскага «Песня пра зубра»

Гімнам у літаратуразнаўстве прынята называць урачыстую песню ў гонар якога-небудзь героя, падзеі або дзяржавы. Менавіта такім гімнам стала паэма Міколы Гусоўскага «Песня пра зубра» — першы вялікі вершаваны твор, напісаны на лацінскай мове для заходнеславянскага чытача. Жыць і працаваць М. Гусоўскаму давялося ў эпоху Адраджэння, у аснове светапогляду якой — рэнесансавы гуманізм з яго найважнейшымі асаблівасцямі: дэмакратычным характарам, выхаваўча-асвётніцкай накіраванасцю, цеснай сувяззю з традыцыямі папярэдняй эпохі і з народным све-тапоглядам. Крытэрыем ацэнкі вартасці чалавека ў той час з’яўлялася не толькі высокае сацыяльнае паходжанне, заслугі перад царквой, але і рознабаковыя веды, і грамадскія заслугі, і асабістыя якасці. Людзі імкнуліся да зямной славы, хацелі выявіць сябе ў навуцы, мастацтве, літаратурнай дзейнасці. Вырасла нацыянальная свядомасць.

Заснавальнікам паэзіі ў эпоху Дцраджэння на беларускіх землях з’яўляецца М. Гусоўскі. Ён стварыў у пачатку XVII стагоддзя ў Рыме паэму «Песня пра зубра». Мэтай твора было азнаямленне заходнееўрапейскай грамадскасці з беларускім краем, пра які яна дагэтуль амаль нічога не ведала.

У паэме аўтар глядзіць на сваю радзіму нібы збоку і імкнецца ўславіць усё тое, з чым у яго свядомасці асацыіруецца вобраз Беларусі, роднай зямлі, як прыга-жосць і непаўторнасць. Наш скарб — гэта нашы лясы, «наіііа скарбонка і свіран». Яны багатыя на ягады, дзёгаць, мёд, воск, куніцу і розную дзічыну. «Тут і сасновыя бёрны, і бруссе, і кроквы, дуб на шалёўкі — купляй і будуйся бязлесны». Азёры! У іх безліч рыбы і іншай жыўнасці. Як справяддіва адзначае В. Дарашкевіч: «Для Гусоўскага прырода — усенародны здабытак і крыніца здароўя, радасці, выхавання высокіх патрыятычных і эстэтычных пачуццяў». У сваім народзе аўтар адзначае забабоннасць (вера ў ведзьмакоў, русалак), грамадскую пасіўнасць і пакорнасць лёсу. Князёў і магнатаў роднай зямлі ён лічыць адказнымі за шматлікія войны і гаротнае жыццё народа. Вылу-чае ў іх самавольства і дэспатызм.

Цэнтральны вобраз твора — князь Вітаўт, якога Гусоўскі лічыў ідэальным правіцелем. Вітаўт — патрыёт, верны традыцыям, праўдзівы і справядлівы чалавек, выдатны кіраўнік дзяржавы, строгі, патрабавальны да людзей, але разважлівы і разумны. Шмат можа сказаць нам той факт, што аўтар уславіў не Жыгімонта, а іменна Вітаўта.

Калі параўнаць нашу сучаснасць і мінуўшчыну ў паэме, то з’яўляецца шмат разнастайных думак. Напрыклад, нашай краіне зараз таксама не хапае такое кіраўніка, як Вітаўт, такіх дзеячаў ісультуры, як Скарына і Гусоўскі, такой павагі і любові да прыроды і яе скарбаў, якімі спакон вякоў славілася Беларусь. Застаецца спадзявацца на тое, што наш народ, які столькі вякоў жыў у залежнасці, галечы, несправядлівасці, зараз, на парозе новага тысячагоддзя, зразумее, што ён сам павінен будаваць сваю будучыню.

BОБРАЗ ЗУБРА — СІМВАЛІЧНАЕ ЎВАСАБЛЕННЕ СІЛЫ I ТРЫВАЛАСЦІ НАРОДА

Бачыце, я, між паэтаў часовы абраннік, Вымушан скласці свой спеў аб краіне з багаццем Свету жывёльнага ў ёй, бо і звер гэты цудам Толькі шчэ ў нас захаваўся пад зоркай Палярнай.

М. Гусоўскі

Мне вельмі спадабаўся твор Міколы Гусоў-скага «Песня пра зубра». Ён да глыбіні закра-нае душу, раскрывае чытачу сілу хараства Бе-ларусі: прыроды і людзей. Менавіта прыроды і людзей як аднаго цэлага, бо жывёла ў паэме паводзіць сябе так, як чалавек, а чалавек — як жывёла.

Поўная назва паэмы «Песня пра постаць, дзікі нораў зубра і паляванне на яго». Адсюль зразумела, што галоўным героем твора з’яў-ляецца зубр.

Вось ён — бізон еаш, што ў нас называецца зубрам! Масці паджарай, як мешанка, бурай і чорнай, Быццам з вякоў у еякі пераходзіў праз горны I гартаваўся, сабраўшы адценні стагоддзяў.

Мікола Гусоўскі, расказваючы пра зубра, услаў-ляе яго прыгажосць, постаць, магутнасць, сілу, яго веліч над усімі астатнімі жыхарамі лесу. Асновай твора з’яўляецца сутыкненне паміж зубрам і людзьмі, паляванне на зубра. Жывё-ла з усіх сіл імкнецца выжыць, уся душа зуб-ра напоўнена нянавісцю да тых, хто захацеў яе пакрыўдзіць, хто замахнуўся на яе неза-лежнасць і жыццё. Звер з апошніх намаган-няў імкнецца адпомсціць за свае раны, за кроў.

Аднак паказаць сілу, моц, прыгажосць зуб-ра — гэта не адзіная і не асноўная задума аў-тара. У вобразе зубра Мікола Гусоўскі паказаў беларускі народ. Нораў зубра — хіба гэта не адметны характар беларуса: ён можа быць не-звычайна пяшчотным і лагодным, калі з ім па-добраму, і, наадварот, — люта помсціць таму, хто ідзе на яго з мячом.

Так і беларускі народ заўсёды бараніў сваю незалежнасць ад тых, хто на яе пасягаў.

 М. Гусоўскі нездарма ўводзіць у паэму вобраз князя Вітаўта. У чытача адразу ўзнікае пара-лель паміж ім і зубрам. I той, і другі — уладары на сваёй тэрыторыі. Характар першага падобны на нораў другога. Князь Вітаўт — смелы, муд-ры і справядлівы, не церпіць баязліўцаў і тых, хто хлусіць. I самае галоўнае- непамерна любіць сваю Бацькаўшчыну, сваю Радзіму. Зубр, князь і народ у творы выступаюць як адзінае цэлае. Зубр — сімвад нашай Беларусі, яе пры-гажосці, велічы, магутнасці, яе свабодалюбівага мірнага народа.